وب لاگ فرزندان برتر



گفتار درمانی یکی از رشته‌های علوم توان بخشی به شمار می‌رود که به شناخت آسیب‌های گفتاری و زبانی‌ می‌پردازد. در این رشته، متخصصی به نام درمانگر وجود دارد که وظیفه او بررسی، تشخیص و درمان هر گونه اختلال در زمینه ارتباط، درک، صوت و حتی بلع است. در این مطلب به بررسی گفتار درمانی کودکان می‌پردازیم.

در صورتیکه کودک با مشکلاتی همچون تلفظ در کلمات مواجه است، یک متخصص درمانگر به کمک او می‌آید تا در زمینه حل مشکلات زبانی، ارتباطی و مهارت‌های زبانی- کاربردی رشد پیدا کند.

متخصصین، مشاورین و درمانگران مجموعه فرزندان برتر برای شما عزیزان بهترین مقالات در ارتباط با گفتار درمانی کودکان را تهیه دیده اند که مقاله ای که مطالعه می فرمائید، مقاله اصلی گفتار درمانی است. برای مطالعه مقالات مرتبط از جدول پائین گزینه مربوطه را انتخاب کنید.

شاید شما هم کودکانی را دیده باشید که در گفتار مشکل دارند؛ مثلا نمی توانند کلمات را به صورت روان ادا کنند و افکار خودشان را به صورت یک جمله کامل بیان کنند! این کودکان، کلمات و هجاهای صوتی را به صورت شکسته می گویند و به همین دلیل است که نمی توانند به صورت واضح حرف بزنند.

تلفظ نادرست حروف، نداشتن دایره واژگان وسیع، لکنت زبان، مکث طولانی، مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و. از جمله رایج ترین اختلالات گفتاری هستند. مشکل در گفتار باعث می شود که کودک نتواند با دیگران ارتباط برقرار کند و به همین دلیل، اعتماد به نفسش کاهش پیدا می کند. در این موارد، باید مشکل گفتار کودکان را با کمک علم گفتار درمانی برطرف کرد.

گفتار درمانی کودکان چیست؟

گفتار درمانی، روشی است که به بهبود گفتار کودک منجر می شود. این روش به کودک کمک می کند تا مشکلات کلامی و گفتاری خود مانند اختلالات واجی و صدا، بیان ضعیف، لکنت زبان و. را برطرف کند. 

گفتار درمانی به کودکان یاد می دهد که حجم صدای تولید شده را کنترل کنند و کلمات و صداها را به صورت کاملا درست ادا کنند. در گفتار درمانی به کودکان یاد داده می شود که کلمات موردنظر خود را در قالب جمله بیان کنند. به طور کلی می توان گفت که گفتار درمانی، علم بررسی بیماری یا اختلالاتی است که روی گفتار فرد تاثیر می گذارد.

برخلاف تصور بسیاری از افراد، گفتار درمانی به معنای درمان با گفتار نیست؛ بلکه درمان اختلالات گفتار و زبان است. به یاد داشته باشید که گفتار درمانی با مشاوره فرق دارد.

رشته گفتار درمانی تنها محدود به اصلاح مشکلات تلفظی (همچون عدم توانایی تلفظ صحیح حرف سین) نیست.

متخصصان درمانگر وظیفه درمان کودکانی به عهده دارند که در درک و بیان زبان مادری دچار مشکل هستند. همچنین در افراد بزرگسال نیز گفتار درمانی برای افرادی مناسب بوده که نمی‌توانند خوب صحبت کنند و ضعف گفتاری دارند.

در واقع ضرورت استفاده از خدمات گفتار درمانی مخصوص سن خاصی نبوده و ممکن است افراد در سنین مختلف به این خدمات نیاز پیدا کنند. از یک نوزاد گرفته تا افراد مسنی که در اثر سکته قدرت تکلم خود را از دست داده‌اند، ممکن است در مقطعی لازم باشد که به متخصص درمانگر مراجعه کنند. بهترین درمانگر کسی است که بتواند با افراد در سنین متفاوت، ارتباط درست برقرار نماید.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی.jpg

عمده ترین اختلالات گفتاری، عقب ماندگی ذهنی است که خود می تواند پایه گذار بسیاری از اختلالات دیگر باشد. در بحث مشکل جسمی باید به نقیصه های کم شنوایی و ناشنوایی، کم بینایی یا نابینایی اشاره کرد. در سیستم شنیداری، بیان گفتار از طریق شنیدن حاصل می شود که چنان چه اختلالی در این قسمت به وجود آید، تأخیر در رشد زبان و گفتار، قابل مشاهده است.

کودکانی که از سلامت فیزیکی و عاطفی برخوردارند، در تکلم، استقلال یافته تر از کودکانی اند که در خانواده های پر تنش زندگی می کنند. در این خانواده ها رشد حسی و حرکتی، با محدودیت پیش می رود زیرا زبان، نیاز به یک هماهنگی عصبی دارد و تأخیر در مهارت های حسی و حرکتی، رشد گفتار را کُند و با مشکل روبه رو می سازد.

در عملکرد گفتار، نقش هوش طبیعی را نباید نادیده گرفت؛ هوش می تواند شناخت نمادها را به همراه داشته باشد تا فرد، از دیگر عملکردهای شناختی هم چون توجه کردن، شناسایی و ایجاد ارتباط و ذخیره ی آن در حافظه بهره گیرد.ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.

مادر،الگویی مناسب و مثبت در راستای رشد گفتار کودک است که این ارتباط عاطفی نباید خدشه دار شود و خلل و انحرافی در آن شکل گیرد. باید توجه داشت که رشد زبان از لحاظ جنسیتی در دختران، زودتر و بیش تر از پسران آغاز می شود؛ به خصوص در خانواده های تک فرزندی که توجه زیادی به آموزش زبان فرزند می شود.

کودکان علاقه ی زیاد به عضو شدن در گروه همسالان خود دارند و تلاش زیادی در این جهت، انجام می دهند تا بر رشد و پیشرفت گفتار خود بیفزایند؛ در واقع انگیزه صحبت کردن در گروه های هم سن، افزایش می یابد و به طور دسته جمعی به تماشای تلویزیون و یا نقاشی و نوشتن می پردازند.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی1.jpg

مشکلات گفتاری را می توان در مرز بین 12 تا 24 ماهگی مشاهده کرد. در این سن، کودک به جای گفتار باید بتواند از علم اشاره به خوبی بهره ببرد مانند (بای بای یا بَه بَه) و در تقلید صداها مشکلی نداشته باشد مانند تقلید صدای یک حیوان، جیغ زدن و.

زمانی که سن کودک از 2 سالگی فراتر رفت، باید بتواند صداها و لغاتی را بیان کند و فقط مختص یک صدا یا لغت – آن هم تکراری – نباشد. در صحبت کردن، خانواده ها باید به تُن صدا و گرفتگی آن توجه داشته باشند. کودکانی که در این سن، در انجام کارهای ساده، با مشکل مواجه می شوند، جملات را به طور کامل بیان نمی کنند و فقط از کلمات محدود استفاده می نمایند و به طور کلی در فهمیدن و درک مطالب مشکل دارند،در معرض خطر قرار دارند و به منظور پیش گیری از مشکلات گفتاری باید توجه بیش تری به آنان نمود.

در چنین شرایطی است که اگر والدین متوجه مشکلات خاصی در روند گفتاری فرزند خود بشوند حتما باید از کمک تخصصی یک گفتار درمانگر بهره برده و مشاوره لازم را داشته باشند.

فواید گفتار درمانی

در بین عموم مردم و جامعه پزشکی، گفتار درمانی اهمیت ویژه‌ای دارد. همانطور که می‌دانیم زبان، اصلی‌ترین راه برای برقراری ارتباط با دیگران است. گفتار درمانی باعث حل مشکلات ناشی از اختلالات ارتباطی و گفتاری می‌شود. 

با کمک از خدمات گفتار درمانی نه تنها باعث بهبود بیان، زبان و درک کودک شده بلکه مشکلات بلع و غذا خوردن او نیز حل می‌شود. در موارد بسیاری دیده شده کودکانی که با مشکل تکلم درگیر هستند، در بلع نیز ضعف دارند. درمانگرها با استفاده از تمارینی مختلفی که طراحی کرده‌اند، مشکلات تکلم، ارتباط و حتی غذا خوردن کودکان را حل می‌کنند.

خدمات گفتار درمانی برای کودک سبب شده که توانایی‌های درک و استفاده از زبان و قدرت تکلم او بسیار بهتر شود.  در واقع متخصصان درمانگر بر روی دو قسمت تمرکز می‌کنند.
  • طراحی و اجرا تمرین برای قسمت دهان، که جهت تولید صدا و ساخت کلمات و جملات به کار می‌روند.
  • برای بهبود توانایی درک و بیان گفتار کودک نیز از تصاویر و علائم و سیستم‌های همچون کامپیوتر، موبایل و . بهره می‌برند.

اختلالات گفتار درمانی

گفتار ( تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط از جمله حوزه‌های اصلی در گفتار درمانی هستند. برخی از مشکلات گفتار درمانی به این صورت هستند:

  • مشکلات در پیدا کردن کلمات: این نوع مشکلات معمولا به علت نقص‌های خاص زبانی همچون تاخیر زبانی به وجود می‌آیند.
  • مشکلات در زمینه ارتباط اجتماعی: معمولا در چگونگی انتقال افکار و نظرات به دیگران بروز می‌کند.
  • آسیب ساختاری زبان: فرد در ساخت جمله با مشکل مواجه می‌شود. جملاتی توسط کودک ساخته می‌شود، دستور زبان درستی ندارند.
  • مشکلات در زمینه خواندن و نوشتن: این مشکلات ناشی از ارتباط حروف و صداها، ارتباط کلمات و معنی هستند.
  • مشکلات صوتی: فرد صداهای بسیار نازک و یا گوش خراشی تولید می‌کند. این صداها باعث تضعیف ارتباط اجتماعی این فرد می‌شوند.
  • مشکلات ادراکی: باعث ضعف در ارتباط برقرار کردن فرد با سایرین می‌گردد.

چه زمانی به گفتار درمان نیاز داریم؟

کودکی که در صحبت کردن با مشکلات گفتاری مواجه است، اعتماد به نفس خوبی ندارد. با مراجعه به گفتار درمان این قبیل مشکلات نیز حل می‌گردند.

کودکانی که مشکلات گفتاری دارند از حجم صدا خود به خوبی استفاده نمی‌کنند. زمانی که کودک با اختلالات گفتاری رو به رو است و برای منتقل کردن پیام به سختی تلاش می‌کند که از کلمات درست استفاده کند و یا در استفاده از گرامر زبان مشکل دارد، حتما باید به گفتار درمان مراجعه کند.

  • عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک.
  • خودتان و اطرافیانتان به سختی متوجه صحبت های کودک می شوید.
  • حرف زدن کودک شما با تکرار کلمات، لکنت زبان، طولانی شدن و مکث همراه است و همین موضوع باعث اختلال در گفتار می شود.
  • وقتی کودک می خواهد افکار خود را بیان کند، با کلمات مبارزه می کند.
  • کودک در برقراری ارتباط مستقیم با دیگران، همکاری با دیگران، دوست داشتن، بازی کردن و. مشکل دارد.
  • البته ممکن است به دلایل دیگر هم کودک شما به گفتار درمانی نیاز داشته باشد؛ مثلا کودکانی که بیماری خاص دارند، در برقراری ارتباط کلامی مشکل داشته و به گفتار درمانی نیاز دارند. کودکان مبتلا به اوتیسم و اختلالات شنوایی به گفتار درمانی نیاز دارند تا بهتر بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند.
  • همچنین کودکانی که دیر حرف می زنند یا تاخیر در صحبت کردن دارند، یعنی گفتار و زبان آنها رشد نکرده و باید به گفتار درمانگر مراجعه کنند.
  • گاهی اوقات، فرزند شما در حرف زدن، تلفظ کلمات و خواندن متون خوب عمل می کند؛ اما به گفتار درمانی نیاز دارد تا بتواند مهارتهای زبان خود را تقویت کرده و با کمک ارتباط کلامی، بتواند دوستان جدیدی پیدا کند و توانایی های خود را بهتر در معرض نمایش قرار دهد.
  • کودک دارای اختلال کم شنوایی یا ناشنوایی است.
  • حیطه گفتار درمانی تا جایی هست که اشکال در درک کلام از طرف کودک نیز ایجاد می شود.
  • در بیشتر اوقات کودک در بلع غذا و خوراکی نیز دچار اختلال است.
  • کودک در شروع گفتار خود تاخیر دارد.
  • کودک در تلفظ اصوات گفتاری، اشکال دارد.
  • در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات فلج مغزی، اوتیسم، اختلال یادگیری ،گفتار درمانی در آغاز به شناسایی ماهیت گفتار و زبان و رشد طبیعی آن و سپس به بررسی اختلالات مربوط پرداخته و در جهت رفع آنها می کوشد.

در یک عبارت کوتاه می توان گفت هرگاه نحوه صحبت کردن گوینده بیش از محتوای سخن او، توجه شنونده را به خود جلب کند، وی مشکوک به اختلال گفتاری است. هرگونه اشکالی در نحوه گفتار و یا ناتوانی در درک گفته های دیگران می تواند موجب اختلال در روابط اجتماعی شخص مبتلا گردد.

این مسئله به نوبه خود موجب صدمات روحی و عاطفی و متزل شدن بهداشت روانی فرد و خانواده می شود. این نارسائیها مانند بسیاری از بیماریها، مزمن تر گردد، عواقب ناگوار بیشتری خواهد داشت. بنابراین ارائه هر چه سریعتر و بهتر خدمات گفتار درمانی برای اشخاص مبتلا ضروری است. در این همکاری سایر متخصصین که بیماران مبتلا به اختلالات گفتار و زبان به آنها مراجعه می کنند، برای تشخیص به موقع و ارجاع مناسب، حیاتی و ارزشمند است.

ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.روند ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتار و زبان در گفتاردرمانی مانند سایر بیماریها شامل معاینات و بررسیهای ویژه می باشد.در مرحله بعدی و پس از تشخیص ویژگیهای اختلال، درمان بیمار آغاز می شود.

درمان اختلالات ارتباطی متکی به دارو درمانی و نظایر آن نبوده، بیشتر جنبه آموزشی دارد و با تکیه بر توانمندیهای بیمار، وی را به سمت غلبه بر ناتوانیهایش هدایت می کند. قابل به ذکر است که هر چه افراد مبتلا به اختلالات گفتاری سریعتر به گفتار درمانی مراجعه کنند، پیشرفتهای بهتری را نشان داده و راحتتر درمان میشوند.

در مقاله دیگری ما به تحلیل سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان پرداخته ایم، پیشنهاد می کنیم مقاله دوم را نیز مطالعه کرده تا تاخیری در روند گفتار درمانی کودکان دلبند شما پیش نیاید.

گفتار درمانی به چه کاری می آید؟

  • گفتار درمانی به کودک شما کمک می کند که کلمات و زبان را بهتر درک کند و از زبان بهتر استفاده کند.
  • گفتار درمانی به بهبود گفتار کودک منجر می شود.
  • تمام مشکلات بلع صوت، اختلالات گفتاری و زبانی، اختلالات شناختی و مشکلات ارتباطی کودک با کمک گفتار درمانگر به صورت کامل ببرطرف می شود.
  • این روش، نگرانی پدر و مادر را کاهش می دهد؛ زیرا دیگر دغدفه آینده فرزندشان و نحوه حضور او در جامعه را نخواهند داشت.
  • بعد از اتمام دوره های گفتار درمانی، کودک می تواند به راحتی حرف بزند و ارتباطات مستقلی را برقرار کند.
  • گفتار درمانی به بهبود اعتماد به نفس کودک و رشد شخصیت اجتماعی او کمک می کند.

در چه مواردی باید به گفتار درمانگر مراجعه کرد؟

 در شرایط زیر، توصیه می شود که به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید:

  • فرزند شما در تلفظ اصوات گفتاری مشکل دارد.
  • کودک در بلع مشکل دارد.
  • کودک شما کم شنوا یا ناشنوا است.
  • کودک قادر به برقراری ارتباط کلامی یا غیرکلامی نیست و قدرت درک کلام را ندارد.
  • شروع گفتار در کودک با تاخیر غیرمعمول روبرو است.
  • در وجود کودک، اختلالاتی مانند اوتیسم، اختلال یادگیری و اختلالات فلج مغزی تشخیص داده شده است.

تمرین های گفتار درمانی

در این متن، تمرینات ساده و ابتدایی از گفتار درمانی به شما آموزش داده شده است که هر یک از این تمرینات را به راحتی میتوانید در منزل انجام دهید که به تفکیک سن ارائه شده است.

نکته حائز اهمیت در اینجا این است که اگر در تمریناتی که در ادامه معرفی شده است، فرزندتان دچار مشکل است و به سختی واژه های ارائه شده را بیان می‌کند م با گفتار درمانگر ضروری است.

1. گفتار درمانی در منزل با گفت و گو با کودک

یکی از راه‌های ساده و پیش پا افتاده که برای درمان پیشنهاد می‌شود این است که، مرتب از اتفاقات روزمره با کودک صحبت کنید. کودکان هر روز در تجربه اتفاقات جدید و نو در زندگی هستند که برای آنها بسیار جالب است. والدین می‌توانند با حرف زدن راجع به آن‌ها به درمان فرزند خود کمک کنند.

2. برای رفتن به پارک و استفاده از وسایل بازی از او سوال بپرسید.

 پسر یا دختر گلم به کدام پارک علاقه داری برویم؟ دوست داری خواهرت هم همراه ما بیاید؟ به نظرت چه بازی‌های انجام دهیم؟

3. کارهای مختلف به او بسپارید و درباره نحوه انجام آن‌ها با او حرف بزنید.

 برای مثال بازی و مراقبت از فرزند کوچکتر خانواده، می‌تواند یکی از این مسئولیت‌ها باشد. بازی ت را دوس داشتی؟ نگه داری از خواهرت که سخت نبود؟ غذایی که برای شما آوردم را دوس داشتی؟

4. بعضی از کارهای منزل را به او بسپارید.

مثلا وظایفی مانند آب دادن به باغچه و گل‌ها، مرتب کردن کمدها و .را به کودک بسپارید و در حین انجام این فعالیت‌ها با او حرف بزنید.

5. یکی دیگر راه‌های درمانی در منزل، انجام بازی است که مثلا دارید با یکدیگر با تلفن با حرف می‌زنید.

6. اجازه دهید فرزند شما درباره بازی که با دوستان و یا افراد فامیل انجام داده، با شما حرف بزند.

7. استفاده از آینه برای گفتار درمانی در منزل بسیار سودمند است. به خصوص وقتی کودک حروف را به دلیل اینکه فک و زبان او اشتباه روی هم قرار گرفته، درست ادا نمی‌کند. این تمرین کمک می‌کند که تا جایگاه درست را متوجه گردد.

8. با استفاده از جدول زمان و پیدا کردن علت، می‌توان به درمان گفتار کمک فراوانی کرد. در این روش اگر حادثه خاصی باعث شد که کودک یک مشکل گفتاری داشته باشد، باید نوشت.

9. با کاهش زمان دیدن تلویزیون، طبق پژوهش‌های که صورت گرفته به درمان اختلالات گفتاری کودک کمک زیادی خواهد شد.

10. خواندن کتاب توسط کودک در صورت داشتن سواد، یکی دیگر از راه‌ های درمانی است که باعث می‌شود که او راحت‌ تر از مشکل خود اطلاع پیدا کند و درمان را سریع‌ تر بپذیرد.

11. با استفاده از قصه صوتی مناسب کودکان، اطلاعات زیادی به کودک منتقل شده و باعث می‌ شود که به تلفظ کلمات دقت بیشتری کند.

بازی های گفتار درمانی

در این قسمت ما فقط به بیان چند مورد از بازی های مناسب می پردازیم اما در مقاله ای دیگر، بیش از 15 بازی مختلف برای گفتار درمانی جمع آوردی شده و در اختیار شما قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: بازی های گفتار درمانی

فلش کارت‌ها

در این بازی به کودک چند فلش کارت داده شده و کودک به سرعت تصویری را که می‌بیند، می‌گوید. در این روش باید از کارت‌های ساده شروع کرد و در صورت مبارزه کودک در برابر بعضی کلمات نباید پافشاری کرد. با انتخاب فلش کارت مناسب، می‌توان یک گفت و گو درست با او بر قرار کرد.

لی لی بازی

در این بازی کلماتی انتخاب شده و کودک باید آن‌ها را 9 بار تکرار نماید. ابتدا نیاز است به طراحی زمینی با 9 شماره پرداخت. کودک با هر پرش کلمه که انتخاب شده را تکرار می‌کند. در هر دور کلمه‌ای جدیدتر به کودک باید داده شود. با انجام درست این بازی توسط کودک، برای افزایش اعتماد به نفس او کادو دادن کار ساز است.

بازی استپ هوایی

در این بازی با کودک باید توپ بازی شود و در زمان انجام آن، هر بار کلمه جدید گفته شود.

پیاده رویی

در این روش با کودک به پیاده روی رفته و زمانی که کودک کلمه منتخب را به درستی تلفظ کرد، حرکت به سمت جلو اتفاق می‌افتد. این کار علاوه بر لذت راه رفتن، باعث تحرک ماهیچه‌های دهان کودک می‌گردد.

تمارین حرکتی، دهانی و گفتاری

در این روش تمارینی با کمک عضلات قسمت‌های لب‌ها، گونه‌ها و فک و زبان صورت می‌گیرد. در این تمارین به قوی‌تر کردن مهارت‌های حرکتی، دهانی می‌پردازیم.

حرکات لب‌ها

این تمرین فرصت عالی برای ورزش بچه‌ها می‌شود. مثلا کودک باید آواهای همچون اوو، ایی را تکرار کند و بعد هر دو آن‌ها را ترکیب کند. فرزند شما می‌تواند در این تمرین بدون باز کردن لب‌ها، گونه‌ها را پر از هوا نماید. استفاده از نی هنگام نوشیدن یکی دیگر از این تمارین است.

حرکات زبان‌ها

فرزند شما می‌تواند به تمرین چند صدایی زبانی بپردازد مانند ب ب ب ب، ن ن ن ن  و یا گفتن با اغراق کلمه برو. در این تمرین کودک می‌تواند به بیرون آوردن زبانش بپردازد و سپس آن را روی دندان قرار دهد.

حرکات گونه

با انجام این تمرین توسط فرزند شما، تقویت عضلات گونه رخ می‌دهد. یکی از این تمارین این است که کودک لب‌های خود را ببندد و باعث انقباض گونه‌ها گردد. همچنین باید به ساخت o با لب‌های خود بپردازد و به شکل دایره‌ای دهان خود را به حرکت در آورد. تکرار این تمرین بسیار کمک کننده خواهد بود.

ساخت حباب

باد کردن بادکنک توسط کودک باعث بهتر شدن عضلات صورت و لب‌ها می‌شود.

زدن ساز دهنی

کنترل تنفس و فشار لب‌ها از مزیت‌های نوازندگی ساز دهنی هستند. در صورتیکه کودک در کنترل تنفس مشکل دارد، باید سعی کند با ساز دهنی صدای قوی‌تری تولید کند. چنان چه با ضعف در قسمت لب‌ها مواجه است باید تمرکز اصلی را بر نواختن نت‌ها در زمان‌های مختلف بگذارد.

  خوردن کره بادام زمینی  یا خوراکی‌های شیرین

 کره بادام زمینی یک خوراکی محبوب بین همه است. می‌توان بخشی از این کره را به اطراف لب‌های فرزند خود بزنید تا آن را با زبان لیس زده و بخورد. این تمرین باعث تحرک زبان از یک سمت به سمت دیگر می‌گردد. 

 علاوه بر این تمارین والدین می‌توانند کودک را به ارتباط و صحبت کردن با دیگران تشویق کنند. در ادامه به تمارینی که با سن فرزند تناسب دارد اشاره می‌کنیم. حتما کلیه تمارین را زمانی که فرزند شما اشتیاق داشت، انجام دهید.

چگونه متوجه شویم کودک نیاز به گفتار درمانی دارد؟

زمانی والدین باید به گفتار درمان برای فرزند خود مراجعه کنند که با این مشکلات مواجه شوند.
  • درک و فهمیدن صحبت‌های فرزند شما برای دیگران به سختی صورت می‌گیرد.
  • فرزند شما زمان صحبت کردن به مبارزه با کلمات می‌پردازد.
  • در حین حرف زدن، لکنت و تکرار مشاهده می‌گردد.
  • زمانیکه کودک نمی‌تواند در مهارت‌هایی همچون ارتباط گرفتن با دیگر کودکان و آموختن بازی موفق گردد.
  • چنانچه کودک در حرف زدن و خواندن مشکلی نداشته باشد ولی در ارتباط گیری برای پیدا کردن دوست جدید و یا درخواست‌های معمولی نقص داشته باشد، نیاز به گفتار درمانی دارد. 
  • کودکانی که نقص پزشکی همچون اوتیسم و یا اختلال شنوایی دارند، به مراجعه به گفتار درمان نیاز جدی دارند.

درمان تاخیر در گفتار

لیت تاکر اصطلاحی است که برای کودکانی که با تاخیر در شروع حرف زدن مواجه می‌شوند، استفاده می‌گردد. گاهی بعضی کودکان به دلایل ناشناخته، خیلی دیرتر از بقیه هم سن و سالان شروع به حرف زدن می‌کنند.

گفتار درمانی و آموزش‌های خاص از جمله روش‌های است که برای کودکانی با تاخیر در گفتار مواجه‌اند، استفاده می‌شود. گروه درمانی، بازی درمانی و درمان در منزل توسط والدین از جمله روش‌هایی است که برای لیت تاکر یا تاخیر در گفتار استفاده می‌شود. 

سنین گفتار درمانی

هر زمان که متوجه شدید کودک شما به اختلالا گفتاری و کلامی مبتلا است، می توانید به گفتار درمانگر مراجعه کنید تا مشکل او سریع تر برطرف شود. از سن 2 سالگی می توان گفتار درمانی را شروع کرد. به یاد داشته باشید هرچه زودتر گفتار درمانی را شروع کنید، بهبود و درمان کودک سریعتر خواهد بود. اگر به موقع برای رفع مشکل کودک به گفتار درمانگر مراجعه نکنید، فرزند شما به سن مدرسه می رسد و وجود چنین مشکلاتی، باعث اختلال در یادگیری، اختلال در تلفظ، حرف نزدن و تضعیف روحیه او در میان هم سالانش می شود.

به همین دلیل، در صورتی که شاهد اختلالات گفتاری در کودکان هستید، برای درمان گفتار آنها اقدام کنید تا شاهد مشکلاتی مانند پرخاشگری، اختلالات یادگیری، کاهش اعتماد به نفس، مشکل در برقراری ارتباط و. نباشید!

مجموعه فرزندان برتر، برای گفتار درمانی هر گروه سنی مطلبی تدارک دیده است که در هر قسمت ارجاعاتی به مطلب مربوطه داده شده است.

  • گفتار درمانی کودک 2 ساله
  • گفتار درمانی کودک 3 ساله
  • گفتار درمانی کودک 4 ساله
  • گفتار درمانی کودک 5 ساله

گفتار درمانی کودک کمتر از دو سال

در این سن کودک توانایی صحبت نداشته و فقط آواهایی تولید می‌کند و تشخیص اینکه کودک به درمانگر نیاز دارد، راحت نیست. می‌توان در این سن، آواهای همچون دا، ما را تکرار کرد تا کودک نیز آن‌ها را بگوید. و با تشویق والدین، کودک علاقه بیشتری برای ساخت آواهای جدید دارد. 

در این سن باید والدین در زمان غذا خوردن، حمام با فرزند خود با حرکاتی مانند اشاره کردن و تکان دادن صحبت کند.

در این سن کودک می‌تواند اسامی را تکرار کند مانند اسم خودش و یا اسم اشخاص نزدیک به او مثل اسم خواهر، برادر، عمو، خاله، دایی و  همچنین می تواند اسم اعضای بدن مثل دست، مو و چشم را تکرار کند. اسامی دیگری که می توانند به او از لحاظ گفتاری کمک کند، تکرار اسم اشیا مثل تخت و  مسواک و اسامی خوراکی های ساده مانند، نان، شیر و کره می‌باشد. تکرار اسم حیوانات مانند هاپو، پیشی، ماهی و. می‌تواند روند پیشرفت را تسریع کند.

از دیگر نکاتی که به گفتار در این گروه سنی می تواند کمک کند استفاده از افعال ساده مثل افعال ماضی مانند رفت، افتاد، برگشت و افعال امر مانند بیا، بشین، برو و. است .

همین طور می‌توان از ادوات پرسشی و قیدهای مکان استفاده کرد. این ادوات پرسشی می‌تواند چی، این چیه، کجا، کی و قید های مکان مانند اینجا، بالا، پایین، داخل باشد. در مراحل بالاتر ترکیب دو لغت در کنار همدیگر مانند ماشین اینجاست، توپ منه، جوجو رفت کمک به سزایی به کیفیت گفتار می‌کند.

برای مطالعه بیشتر به صفحه گفتار درمانی کودک 2 ساله مراجعه نمائید.

گفتار درمانی کودک ۲ تا ۳ سال

گفتار در این گروه سنی با تداوم تمرینات و استفاده از واژه هایی که در زیر به آن‌ها اشاره شده انجام می-شود.
  • انواع واژه ها در زبان فارسی که می‌تواند شامل: اسم، فعل، قید، صفت، ضمیر و جملات پرسشی باشد.
  • اسم وعده های غذایی مانند: صبحانه، ناهار، میان وعده، شام و.
  • اسم مکان هایی که کاملاً باب و شناخته شده هستند مانند: حمام، اتاق، پارک و فروشگاه
  • اسم مشاغلی که کودک به طور مستقیم و یا غیر مستقیم با آنها سرو کار دارد مثل شغل پدر، دکتر پلیس و معلم
  • اسم رنگ هایی که ساده تر و کودک توانایی نامیدن آن ها را دارد
  • از کودک خواسته شود تا اعداد ۱ تا ۱۰ را به صورت شمارشی بیان کند7
  • نام بردن و تکرار پدیده های جوی مانند: باران، برف، ماه، ستاره و خورشید
  • ضمیر های گوناگون مانند تو، من، شما، خودمان و خودش
  • استفاده از انواع واژه های پرسشی مانند: چقدر، چند، کدام، چه کسی، چکار و چرا
  • از او خواسته شود تا حروف اضافه را به درستی در جملاتش استفاده کند این حروف اضافه می‌تواند به، با، از، در، را، تا، ولی و چون باشد

نکته بسیار ضروری در مورد این کودکان این است که جملات این گروه سنی بایستی حتما بیشتر از سه کلمه باشد. به عبارتی جمله کودک حداقل باید دارای فعل فاعل و مفعول باشد.

در این سن باید به وضوح با فرزند خود به صحبت پرداخت تا او نیز بتواند صحبت کردن را یاد بگیرد. در این سن باید با کلمات خوب و مخصوص سنین بالا با کودک حرف زد. بهترین راه این است که با او بازی بله و خیر انجام گیرد.

باید به این نکته توجه گردد که برای اینکه گفتار درمانی شروع کنید، نیازی به عجله نیست. مهارت‌های ارتباطی و زبانی کودکان با افزایش سن بهبود می‌یابند. صبر لازمه این مسیر است. 

پیشنهاد می کنیم، صفحه گفتار درمانی کودک 3 ساله را مطالعه بفرمائید.

گفتار درمانی کودکان 3 تا 4 سال

طبیعتاً در گفتار این کودکان، جملات و واژه‌های استفاده شده مقداری پیچیده‌تر و دشوارتر از گروه‌های سنی قبلی خواهد بود. به عنوان مثال این گروه سنی بایستی قابلیت بیان کردن نام اشکال هندسی بعد از دیدن شکل آن‌ها را داشته باشند و یا اسم مکان های دورتر از منزل را بیان کند.

نکته حائز اهمیت در این گروه سنی این است که به مرور جملات پسندیده‌تر و زیباتر را در روابط اجتماعی خود بیان می‌کند مثلا در گفتگو با همسن و سالان یا بزرگتر از خود، لغات بفرمایید، خواهش می کنم، آفرین و جملات دیگری مانند منم شما رو دوست دارم و مرسی که منو به پارک بردین را به خوبی بیان می‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، به صفحه گفتار درمانی کودک 4 ساله مراجعه نمائید.

گفتار درمانی کودکان 4 تا 5 سال

در این گروه سنی، گفتار به صورت کامل انجام می‌شود. کودکان با بیان جملات پی‌در‌پی گفتگو می‌کنند و تلاش می کنند تا اخبار و وقایعی که از بزرگترهای خود شنیده اند را به صورت کامل و صحیح بازگو کنند همینطور در مورد حوادث و روزمرگی‌هایی که در طول روز برای آن‌ها اتفاق افتاده کاملا توضیح می دهند.

دانستن سه نکته در گفتار این گروه سنی مهم و ضروری است. اول از همه، این گروه سنی بسیار کنجکاوتر نسبت به کودکان کم سن‌تر از خود هستند و مدام سوالات کنجکاوانه از بزرگترهای خود می‌پرسند. دوم ناروانی در گفتار این کودکان وجود ندارد و قطعا ضعف در روانی گفتار می تواند ناشی از مشکلات گفتاری باشد و نهایتا اینکه این گروه سنی در صرف افعال خطا ندارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره گفتار درمانی این گروه سنی، به صفحه گفتار درمانی کودک 5 ساله مراجعه نمائید.

تکنیک و تمرینات گفتاری برای کودکان تازه متولد شده و نوپایان

1- از صداهای ساده استفاده کنید

 از صداهای ساده ای مانند /aa/ /ma/ /da/ برای کودک تازه متولد شده استفاده می شود. این صداها به کودک کمک می‌کند تا گوش کند و تلاش برای تقلید آن‌ها انجام دهد که نتیجتا در آینده برای صحبت کردن به آنها کمک خواهد کرد

2- به آرامی صحبت کنید

آرام صحبت کردن باعث می‌شود تا کودک سخنان شما را درک کند. هنگام صحبت کردن با کودک حتماً با او تماس چشمی داشته باشید و با آرامش صحبت کنید. اگر کودک آوای یا کلمات شما را اشتباه تلفظ کرد، شما آنرا تصحیح کرده و دوباره بیان کنید

3- با کودکان بازی کنید

بازی کردن با کودکان به آنها اعتماد به نفس می‌دهد و باعث می شود آنها به صحبت کردن ترغیب شوند

4- به کودکان بگویید در حال انجام چه کاری هستند

وقتی کودکان در حال غذا خوردن، بازی کردن و کارهای این‌چنینی هستند، از آنها سوال بپرسید و به آنها بگویید که در حال انجام چه کاری هستی؟ به عبارتی از آن‌ها بخواهید که در مورد فعالیتی که انجام می‌دهند توضیح دهند

5- برای کودک شعر بخوانید

شعر خواندن برای کودکان خصوص زمانی که با ریتم و آهنگ  همراه باشد به شدت کمک می-کند تا وضعیت گفتاری او به سرعت بهبود پیدا کند

6- ارتباط کودک را تشویق کنید 

و هرگونه تلاشی که کودک برای برقراری ارتباط کلامی با شما و دیگر اطرافیان می‌کند، نیازمند تشویق است. این تشویق در ابتدا اعتماد به نفس کودک را بالاتر میبرد و در سنین بالاتر مانند سن بلوغ کمک میکند تا رابطه بهتری با والدین خود داشته باشد.

دانلود نرم افزار آموزش گفتار درمانی بیان

نرم افزار گفتار درمانی مناسب آسیب شناسان گفتار و زبان است و همچنین برای افرادی که با مشکلات گفتار درمانی مواجه هستند، مفید است.

 این نرم افزارها باعث می‌شوند که آموزش و یادگیری به راحتی اتفاق بیفتد. به دلیل محیط جذابی که در این نرم افزارها به کار رفته، به راحتی مورد استقبال کودکان قرار می‌گیرند. این نرم افزارها هم به تنهایی کارآمد بوده و گاهی در کنار جلسات گفتار درمانی تجویز می‌شوند. 

از جمله این نرم‌ افزارها، به نرم افزار تولید بیان نسخه خانگی می‌توان اشاره کرد که برای تلفظ حروف فارسی بسیار مفید است. یکی از ویژگی‌های این نرم افزار این است که به راحتی استفاده می‌شود. همچنین این نرم افزار پشتیبانی بسیار خوبی دارد. در این نرم افزار نحوه استفاده آن به خوبی بیان شده است.

هزینه گفتار درمانی در منزل

در ارتباط با هزینه گفتار درمانی کودکان مخصوصا در منزل، بسیار گسترده است که برای هر حیطه می توان هزینه متفاوتی بیان کرد، به همین دلیل، درمانگران مجموعه فرزندان برتر، مقاله مفصلی در ارتباط با هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکان نوشته اند که پیشنهاد می کنیم برای کسب بیشتر این مقاله را مطالعه بفرمائید.

خدمات کار درمانی و گفتار درمانی را بیمه حمایت نمی‌کند. این خدمات هزینه‌ای به خانواده‌هایی که دارای فرزند دارای اختلال هستند وارد می‌کند. طبق گفته فائزه دهقان که جز هیئت علمی کاردرمانی است، حدود 44 هزار تومان برای هر نیم ساعت کار درمانی و گفتار درمانی باید پرداخت شود.

در صورتیکه خانواده‌ای از پس این هزینه بر نیاید، مشکلات فرزندش نه تنها حل نمی‌شود، بلکه روز به روز اعتماد به نفس کمتری در کودک ایجاد می‌شود. پیشنهاد می‌شود در صورت نداشتن هزینه این خدمات، از روش گفتار درمانی در منزل توسط والدین استفاده گردد.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی


مقالات گفتار درمانی دارای تقدم و تاخر در توضیحات و درک مطالب توسط مخاطب هستند به همین دلیل پیشنهاد می کنیم قبل از مطالعه این مطلب، مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی را مطالعه کنید.

درمان تاخیر در گفتار

تاخیر در رشد گفتاری کودک با تاخیر در آموختن و حرف زدن به شکل واضح متفاوت است. تاخیر در گفتار یعنی کودک برای شروع حرف زدن به شکل تک کلمه ای و سپس ساخت جملات با معنی دچار مشکل است. در بین کودکان مشکلات گفتاری نسبتاً شایع است. در این مطلب به بررسی علل و درمان تاخیر در گفتار اشاره شده است.

از جمله عوامل که باعث می شوند کودک با تاخیر در رشد گفتاری مواجه شود، می توان حرف نزدن والدین با کودک، انجام ندادن کارهایی مانند آواز خواندن و بازی کردن را نام برد.

 کودکان زمانی که از سمت والدین برای حرف زدن تشویق شوند به آن واکنش مثبت می دهند. برای رفع اختلال تاخیر در گفتار این روش پیشنهاد می گردد.

 این عارضه معمولاً بین کودکان یک خانواده به صورت ارثی است. یعنی باید ابتدا سابقه خانوادگی این اختلال را بررسی کرد، سپس به نزد متخصص درمانگر رفت. جنسیت نیز در این مشکل گرفتاری نقش داشته به طوریکه بین پسران شایع تر است.

شاید بسیاری از شما مخاطبین عزیز نیز شنیده اید که آلبرت انشتین در کودکی دچار عارضه تاخیر در گفتار بودند. این مشکل باعث استرس و نگرانی در والدین او شد. این دانشمند حتی تا سن ۸ سالگی نیز نمی توانست به درستی حرف بزند.

 از دیگر افراد مشهور که در حرف زدن با تاخیر کلامی مواجه شد، می توان آلکسا ولتا نام برد که بسیار دیر شروع به حرف زدن کردند.

عوامل تاخیر در گفتار

  • عقب افتادگی ذهنی
  • نبود فرصت مناسب
  • محرومیت های عاطفی
  • تاخیر در رشد
  • عوامل ناشناس
  • عوامل خانوادگی
  • بارداری های چند گانه
  • ناشنوایی
  • فلج مغزی

کودکی که مبتلا به عقب ماندگی ذهنی است به سختی و در طولانی مدت حرف زدن را یاد می گیرد. تاخیر در گفتار معمولاً منشا فامیلی و وراثتی دارد. زمانیکه کودک در محیطی قرار گیرد که با او زیاد صحبت نشود، به دلیل نداشتن زمینه و فرصت دچار این اختلال می گردد.

طبق آمارها تاخیر در گفتار در بین دوقلوها نسبتاً شایع است ولی دلیل خاصی برای آن اعلام نشده است. گفته می شود که مادر به دلیل زمان کمی که برای حرف با آنها صرف می کند، کودکان در حرف زدن با تاخیر مواجه می شوند.

فردی که دارای ناشنوایی شدید است نمی تواند حرف بزند ولی در کودکان که با کم شنوایی درگیر هستند می توانند فقط بعضی از حروف را درک کنند.

در خانواده هایی که بی ثباتی عاطفی، زیاد بوده و والدین باعث محدود کردن فعالیت های فرزندان می شوند، اختلال تاخیر در گفتار شایع تر است.

در مواردی دیده شده که یک فرزند جدید به خانواده اضافه شده و توجه والدین به سمت او می رود، این رفتار باعث تاخیر در گفتار کودک بزرگتر می شود. انتقاد از رفتار کودک نیز باعث اثر مخربی بر شروع حرف زدن فرد دارد.

 فرزندان یک خانواده معمولاً از پدر و مادر خود، حرف زدن را یاد می گیرند. والدین باید این نقش را به خوبی ایفا کنند و به عهده دیگر اعضا خانواده قرار ندهند.

زمانی که کودک لکنت زبان داشته باشد، در رشد گفتار او شاهد عقب افتادگی نخواهیم بود. بدترین عامل که باعث تاخیر در رشد گفتاری می شود این است که والدین و یا حتی اطرافیان با کودک رفتار درستی نداشته باشند و گفتار او را انتقاد و یا مسخره کنند.

اصطلاح زبان

هر گونه سیستمی که باعث ذخیره سازی یا تبادل اطلاعات بین افراد شوند را زبان می گویند. درواقع زبان شامل گفتار، شنیدن، درک و ارتباط می شود.

مراحل رشد زبان شامل سه مرحله هستند:

  • بیانگری شنیداری ( اولین صداهایی که کودک تولید می کند و )
  • گیرندگی شنوایی (واکنش به صداها، کلمات، جملات و .)
  • بصری

گفته شده که حرف نزدن با کودک یکی از عوامل بسیار شایع عقب افتادگی رشد گفتاری است. عده ای از کودکان قادر نیستند که کلمات را به درستی تلفظ کنند اما دارای درک شنیداری و مهارت های ارتباط بصری خوبی هستند.

همچنین دیده شده که کودکان ناشنوا به علت مشکل در درک شنیداری، دچار عقب افتادگی در گفتار هستند ولی سایر مهارت های آنها به شکل طبیعی است.

به طور کلی تا وقتی کودک به سن چهار سالگی رسید و مشکلاتی همچون لکنت زبان و یا نوک زبانی حرف زدن دیده شد، چندان جای نگرانی نیست‌. زمانی باید به متخصص درمانگر مراجعه کرد که کودک به طور واضح دارای گفتاری نامفهوم است.

هنگامی باید یک کودک با سن بیشتر از دو سال را به نزد متخصص درمانگر برد که علائم زیر را داشته باشد:

  • کودک می تواند کلمات را تقلید نماید ولی قادر نیست به شکل آگاهانه از آنها استفاده کند.
  • کودک فقط می تواند کلماتی را به کار ببرد که تکراری هستند ولی نمی تواند برای برقراری ارتباط، از گفتار به درستی استفاده نماید.
  • زمانی که این کودک قابلیت فهمیدن دستورات را ندارد.
  • وقتی که کودک صدای بسیار ناهنجار و یا تو دماغی داشته باشد.

درمان دیر حرف زدن کودک به روش های مختلفی انجام می گیرد از جمله:

روش اول: گفتار درمانی

برای اطمینان از سالم بودن کودک باید توسط متخصص درمانگر مشکلات گفتاری او بررسی و تشخیص داده شود.

در این روش گفتار درمان با توجه به کلام و بیان کودک، سایر جنبه های رشدی او را نیز بررسی می کند. برای تشخیص درست، تست های استانداردی طراحی شده است که نقش پیشگیری در اختلالات و حتی پیشرفت و درمان آن ها دارند.

در کلینیک های گفتار درمانی به توان کودک برای گفتار، میزان وضوح حرف زدن، نحوه وضعیت زبان، دهان و سقف توجه می شود. زمانیکه متخصص تشخیص اختلال می دهد برای درمان به والدین تمرین های آموزش می دهد که کمک  زیادی به درمان می کند.

روش دوم: اقدامات والدین

عواملی مانند ژنتیک، محیط و نحوه تربیت کودک تاثیر زیادی بر پیشرفت گفتار کودک دارند. محیط و نحوه تربیت کودک نسبت به عوامل ژنتیکی نقش بزرگتری در روند رشد گفتاری ایفا می کنند.

تمارین و فعالیت هایی که در منزل قابل انجام است و باعث افزایش سرعت درمان می شوند شامل:

اختصاص زمان برای برقراری ارتباط با فرزند

از جمله راه های ارتباطی که والدین می توانند با کودک ارتباط بگیرند این است که شروع به خواندن شعر برای کودک کنند. تشویق کودک برای تقلید صداها نیز بسیار موثر است.

خواندن کتاب

خواندن کتاب برای فرزند حتی در زمان کمتر از ۶ ماهگی تاثیر زیادی بر شروع حرف زدن کودک دارد. اگر این کتاب ها دارای عکس های متناسب با سن کودک باشند تاثیر آن بسیار بیشتر می شود. حتی می توان از کودک خواست درباره تصاویر و نام آنها حرف بزند.

استفاده از موقعیت های روزانه

والدین باید سعی کنند که در تمام روز با کودک صحبت کنند مثلاً در هنگام ظرف شستن از او بخواهند علاوه بر کمک، درباره آن نیز توضیح دهند. در این تمارین باید به جای اصرار به درست حرف زدن، صحبت کودک را تصدیق کرد. تنبیه، تمسخر و یا اصرار به تصحیح گفتار اثر منفی دارد.

بازی با کودک در زمان حرف زدن

برای اینکه کودک تمایل بیشتری برای حرف زدن پیدا کند حتماً از شیوه هایی استفاده گردد که علاوه بر بازی و لذت، تشویق شود که حرف بزند. برقراری ارتباط چشمی و بازی و در آغوش گرفتن کودک کمک زیادی به آموزش حرف زدن کودک خواهد کرد.

بلند حرف زدن با کودک

والدین باید در زمانی که در حال انجام فعالیت های معمول روزانه کودک مانند غذا دادن هستند، آرام آرام مراحل را با صدای رسا و بلند توضیح دهند. این راه باعث دقت کودک شده و در درمان تاثیر گذار است.

فعال و پر انرژی بودن

زمانی که کلمات به حالت شعر به کودک آموزش داده شود، در حافظه کودک بهتر می مانند. والدین می توانند برای تاثیر پذیری بیشتر جملات را به حالت ریتمیک استفاده کنند. حرکت در هنگام حرف زدن باعث به کارگیری همزمان چشم و گوش در کودک می شود.

تمرین با کودک

والدین باید همواره فرصت های فراهم کنند که کودک شروع به صحبت کند. در صورتیکه کودک کلماتی بر زبان آورد حتما باید صبر کرد تا آن را کامل کند. اینکه والدین فرصت استفاده از حافظه و ذهن جهت یادآوری را از او بگیرند بسیار اشتباه است.

حرف زدن درست با کودک

بیان منظور به شکل درست و واضح در درمان اختلال گفتاری کودک بسیار تاثیر دارد. یکی از اشتباهاتی که والدین مرتکب می شوند این است که از لحن و کلام بچگانه استفاده می کنند. در حالیکه باید کلمات به شکل واضح تلفظ شده و پاسخ سوالات کودک نیز به این طریق داده شود.

 

علت و درمان تاخیر در تکلم کودکان


در مقالات قبلی ما بصورت مفصل به موضوع اختلالات گفتاری و گفتار درمانی در کودکان، تکنیک ها و بازی های مناسب گفتار درمانی پرداختیم.

اما در این مقاله می خواهیم به موضوع سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان بپردازیم، به همین دلیل شما می توانید از جدول زیر برای انتخاب حیطه مورد علاقه خود استفاده کنید.

شما با مطالعه این مقاله می توانید در انتهای آن سوالات مرتبط با این مبحث را پرسیده و پاسخ های مناسب را از مربیان و درمانگران موسسه فرزندان برتر دریافت کنید.

سن مناسب کودکان برای گفتار درمانی

شروع صحبت در بین کودکان یک ساله به صورت تک کلمه ای اتفاق می افتد. با افزایش سن کودک به ماهگی، از تعداد کلمات بیشتری می‌تواند استفاده کند. کودکان دو ساله قادرند جمله های دو کلمه ای بسازند. با افزایش سن کودک، می تواند تعداد کلمات و جملات بیشتری را در گفتار خود استفاده کند. رشد زبانی مانند سایر توانایی های کودک با بزرگتر شدن و افزایش سن بهتر می شود، در این مطلب به بررسی سن مناسب کودکان برای گفتار درمانی اشاره می کنیم. 

چه کودکانی باید به خدمات گفتار درمانی نیازمند هستند؟

در هر سن نشانه هایی از رشد زبانی کودکان دیده می شود، والدین باید به این نشانه ها توجه ویژه داشته باشند تا متوجه شوند کودک با تاخیر در گفتار مواجه شده است و یا خیر. به طور مثال، زمانی باید یک کودک دو ساله را به نزد یک درمانگر برد که هنوز توانایی بیان تک کلمه را ندارد.

سن شروع صحبت کردن 

یک سالگی زمانی است که کودک شروع به استفاده از واژگان برای انتقال بیان می کند. در مواردی نیز دیده شده که کودک زودتر حرف زدن را آغاز می کند. متخصصان توصیه می کنند در صورتی که کودک به سن یک سال و نیم رسید و نتوانست حتی یک کلمه بیان کند، نیاز نیست نگران شوید، در بیشتر موارد دیده شده که خود به خود این مشکل حل می گردد. درک صحبت دیگران توسط کودک قبل از یک سالگی اتفاق می‌افتد. در صورتی که والدین با تاخیر در حرف زدن کودک مواجه شدند، می توانند با مراجعه به یک درمانگر از  میزان استرس خود کم کنند. کودکان در ۱۸ ماهگی، از جمله بندی در ارتباط خود با دیگران استفاده می‌ کنند و تا ۴ سالگی این توانایی آنها بهبود می ‌یابد.

مهارت های گفتاری کودک زیر یک سال

 کودک یک ساله توانایی درک اسم خود را دارد و می ‌تواند به شناسایی صدای افراد آشنا بپردازد. جملات ساده همچون برو، بده، بشین را نیز متوجه می ‌شوند. در ادامه چند مثال از توانایی های کودکان را بیان می کنیم.

مهارت های کودک در زمینه شنیدن و درک کردن، از زمان تولد تا سن سه ماهگی
  • می تواند با شنیدن صدا، در واکنش به آن از جای خود تکان بخورد.
  • در زمان حرف زدن بقیه می‌تواند بخندد و یا ساکت شود. 
  • توانایی تشخیص صدای والدین را دارد و به آن عکس العمل نشان می ‌دهد. 
  • در زمان شیر خوردن به صداهای اطراف واکنش می دهد.
مهارت های کودک در زمینه در زمینه سخن گفتن، از زمان تولد تا سن سه ماهگی
  • صداهای خاصی همچون (کوکو، کوگو) تولید می کند.
  • با تغییر صدای گریه، درخواست‌ های متفاوت می‌ کند.
  • می تواند با دیدن افراد آشنا لبخند بزند. 
مهارت های کودک در زمینه شنیدن و درک کردن، از سن ۴ تا ۶ ماهگی کودک 
  • با تغییر صدا اطرافیان واکنش نشان می دهد.
  • توجه زیادی به وسایل بازی که صدا دارند، می کند.
  • به موسیقی واکنش نشان می دهد.
مهارت های کودک در زمینه در زمینه سخن گفتن،  از سن ۴ تا ۶ ماهگی کودک 
  • کودک توانایی خنده و لبخند دارد.
  • در زمان ناراحتی و هیجان به صدا سازی خاص می پردازد.
  • در زمان بازی و یا تنهایی شروع به در آوردن صدا می کند.
مهارت های کودک در زمینه شنیدن و درک کردن، از سن 7 تا ۱۲ ماهگی 
  • به بازی هایی همچون ، دالی موشه ،علاقه زیادی نشان می‌ دهد.
  • به جستجوی صداهای اطراف می پردازد.
  • رفته رفته توانایی پاسخگویی به حرکات دیگران را به دست می‌آورد.
مهارت های کودک در زمینه سخن گفتن ، از سن 7 تا ۱۲ ماهگی 
  • در این سن می ‌تواند از حرکات بدنی برای ارتباط گیری با دیگران استفاده کند. 
  • به تحلیل صداهای اطراف می ‌پردازد .
  • با نزدیک شدن به سن یک سالگی کلماتی همچون بابا ، ماما و . را می گوید.

چه مهارت هایی باید در کودک یک تا دوساله دیده شود؟

کودکی که در سن دو سالگی است باید حداقل ۳۰۰ کلمه در بیان خود استفاده کند. چنانچه کودک با اشکالات تلفظی مواجه باشد، اصلا اشکالی نداشته و کم کم این کودک از جملات و عبارت هایی استفاده می کند که دارای دو یا سه کلمه است. زمانی باید نگران شد و به درمانگر مراجعه کرد که کودک در گفتار خود هیچ واژه بیانی استفاده نمی کند. در صورت مواجه شدن با این مشکل باید سریع به نزد مشاور و یا متخصص درمانگر رفته و از ادامه این روند جلوگیری کرد.

مهارت در شنیدن و درک کردن کودک یک تا دو سال
  • در این سن کودک باید بتواند در برابر سوال دیگر مانند، دستت کجاست؟ واکنش نشان دهد.
  • توانایی فهم سوالات ساده را پیدا می‌ کند.
  • علاقه به گوش کردن شعر و داستان نشان می‌ دهد.
مهارت های سخن گفتن کودک یک تا دو سال 
  • با افزایش سن از کلمات بیشتری استفاده می کند.
  • از عبارت ‌های پرسشی همچون، این چیه استفاده می کند .
  • تلفظ کلمات ابتدایی را بهتر و درست تر ادا می کند.
مهارت های گفتاری ( شنیدن و درک کردن ) کودک دو تا سه ساله 
  • توانایی فهمیدن دستورات دو بخشی را به دست می آورد.
  • به قصه های طولانی تر علاقه نشان می دهد.
مهارت های سخن گفتن کودک دو تا سه ساله
  • در گفتار خود از جملات دو یا سه کلمه ای بیشتر استفاده می کند.
  • با شنیدن نام یک شی خاص به جستجوی آن می پردازد.
با توجه به این مطلب که گفته شد، کودک با افزایش سن، کم کم واژگان بیانی بیشتری پیدا می کند و می تواند کلمات را ترکیب نماید و جمله بسازد.

 این مهارت هایی که ذکر شد، با افزایش سن کودک در او دیده خواهد شد ولی برای همه صادق نیست. در بعضی خانواده ها تاخیر در حرف زدن کودک امری طبیعی محسوب می‌ شود و بین فرزندان سابقه دارد.

 طبق آمار و بررسی‌ های صورت گرفته ،کودک در خانواده های پرجمعیت تر سریع تر شروع به صحبت می کند ولی تاخیر در حرف زدن کودکان تک فرزند، امری نسبتا شایع است.

اگر کودک با تاخیر درحرف زدن مواجه شد ، نیاز است به درمانگر مراجعه کرد؟

 در زمان مشاهده تاخیر در حرف زدن مراجعه به درمانگر امری ضروری است درمانگر و گفتار درمان اختلالات گفتار و زبان را بررسی می کنند.

 در خدمات گفتار درمانی با استفاده از روش‌ های علمی، اختلالات سیستم گفتار و تکلم فرد اصلاح می‌ شود و نباید این خدمات را با مشاوره و حرف زدن اشتباه گرفت. از جمله موضوعات مرتبط با گفتار درمانی می توان نقص در تلفظ کلمات، لکنت زبان، تاخیر در گفتار زبان را نام برد .

سن مراجعه به گفتار درمانی

 از کودک دو ساله تا فرد مسن ممکن است نیاز پیدا کنند که به درمانگر مراجعه کنند. در گفتار درمانی به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان پرداخته می‌ شود. افراد مسنی که دچار سکته مغزی می‌ شوند، نیاز مبرمی به خدمات گفتار درمانی دارند.

خدمات گفتار درمانی در سن پایین

 در صورتی که که کودک در سن کم به گفتار درمان مراجعه کند، تاثیر بیشتری در بهبود روند درمانی او دارد. گاهی والدین با دیدن اختلالات گفتاری کودک توجه چندانی نداشته و ترجیح می دهند، صبرکنند تا خود به خود با گذشت زمان حل گردد. در حالی که برای مشاوره حتماً باید به درمانگر و متخصص گفتار درمانی رجوع کرد و تشخیص او را شنید.

مراجعه در سنین مناسب و پایین سبب می ‌شود که اختلالات گفتاری کودک سریع تر درمان شده و بسیاری از مشکلات به وجود نیایند. کودک در صورت درمان نشدن این اختلالات، دچار کمبود اعتماد به نفس خواهد داشت که مشکلات فراوانی برای او در آینده به وجود می آورد.

لکنت زبان در کودکان

 زمانی که کودک قبل از 7 سال سن دارد، بهترین زمان برای درمان اختلال لکنت زبان است. هر نوع تکرار و گیر کردن روی کلمات را لکنت می‌گویند. ترس‌ های که منجر به شوک می‌ شوند، عوامل ژنتیکی و دو زبانه بودن محل زندگی کودک، از جمله عوامل به وجود آورنده لکنت به شمار می ‌روند.

 در مواردی نیز دیده شده، کودک در محیط‌ های مانند مهد کودک قرار گرفته و با کودکی که دچار لکنت است، دوست و هم بازی شده و به مرور او نیز دچار این اختلال شده است.

 لکنت زبان در افراد بزرگسال، ناشی از تصادف و یا ناراحتی ‌های روحی و روانی است. این بیماری در بین پسران مبتلایان بیشتری نسبت به دختران دارد. خدمات رفتار درمانی و گفتار درمانی به کمک درمان این عارضه می‌آیند.

 گاه دیده شده که کودکی که به لکنت زیان دچار است، به مشکلاتی همچون کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت و پرخاش و حتی منزوی شدن دچار می ‌شود. باید در روند درمانی حتما به رفع این مشکلات روحی پرداخته شود سپس تمارین و فعالیت ‌های برای رفع لکنت انجام گیرد. توصیه می ‌شود حتما بحث درمان جدی گرفته شود تا این مشکلات روحی و جسمی در آینده کودک اثر نگذارند.

راه‌های حرف زدن برای کودک دو ساله و سه ساله

زمانی که کودک با با تاخیر در حرف زدن مواجه است و اختلال خاصی ندارد، توصیه می‌ شود والدین به او الگوی رفتاری درست بدهند. حرف زدن ساده و واضح والدین یکی از راه‌ هایی است که به حرف زدن کودک دو ساله کمک فراوانی می کند.

در صورتی که والدین در هنگام حرف زدن از کلمات و جملات واضح و ساده استفاده کنند، کودک اشتیاق بیشتری برای استفاده از این کلمات و تکرار آن‌ ها پیدا می‌ کند.

استفاده از بیان کودکانه راه دیگری است که با آن والدین می‌ توانند پیام خود را به کودک به درستی منتقل کنند. در هنگام حرف زدن باید از کودک خواسته شود تا جملات را کامل بیان کند.

انتخاب مرکز گفتار درمانی مناسب کودک

خدمات گفتار درمانی برای درمان اختلالات کلامی و زبانی کودکان نیازمند حوصله فراوان است. از جمله مواردی که باعث بهبود روند درمانی کودک می‌شود می ‌توان خوشرویی و شوخ طبعی درمانگر را نام برد. همچنین حل اختلالات رفتاری کودک در حین انجام بازی، باعث افزایش سرعت روند درمانی می‌ شود. بنابراین برای درمان کودک باید یک مرکز گفتار درمانی انتخاب شود تا با داشتن این ویژگی ها، باعث شوند که کودک سریع تر درمان گردد.

سوالات مرتبط با گفتار درمانی

سوال اول: لیندا کاووسی: من دخترم ۳ سالشه بسیار بازی گوش کم تمرکز هست و تابحال زبان باز نکرده. کلماتی میگه که اصلا معنای مشخصی نداره برای خودش اصلا یه زبان دیگری درست کرده و جدی جدی با اطرافیان صحبت میکنه. آیا این رفتار عادی هست یا نیاز به مراجعه به دکتر دارد؟

پاسخ سوال: اختراع زبان جدید نباید از طرف شما و خانواده ها مورد تشویق قرار بگیرد. شما باید به او بگوئید که نمی فهمید او چه می گوید و از او بخواهید درست کلمات را تلفظ کند. برای دریافت پاسخ کامل تر به پادکست زیر گوش دهید.

سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان


کودک سان ، محتویات ارزشمندی در ارتباط با حوزه گفتار درمانی کودکان تهیه کرده است.

اگر این اولین محتوا از سری مقالات گفتار درمانی کودکان است که مطالعه می فرمائید، پیشنهاد می کنیم، ابتدا مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی، را مطالعه فرمائید تا اطلاعات بنیادین در ارتباط با حوزه گفتار درمانی کودکان کسب کنید، زیرا قسمت هایی در این مقاله، بصورت مختصر از مقاله های دیگر جمع بندی شده اند. در انتهای این مطلب، نیز مقالات مرتبط لیست شده اند شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر آن ها را نیز مطالعه بفرمائید.

اگر فردی که دچار اختلالات گفتاری و زبانی است در موقع مناسب برای درمان به متخصص گفتار درمانگر مراجعه کند با بسیاری از مشکلات و آسیب های روحی در بزرگسالی مواجه نخواهد شد، موضوع مهم درمورد اختلالات گفتاری توجه به این نکته است که برای درمان این اختلالات یک بازه ی زمان طلایی وجود دارد، که در این بازه، درمان موثر تر و بهتر جواب خواهد داد.

کودکان تقریبا از یک سالگی شروع به گفتن بعضی کلمات میکنند و تا دوسالگی حتی میتوانند جمله هایی را بسازند. اگر کودک دچار کشگلاتی در گفتار است، بهتر است هرچه سریعتر توسط یک درمانگر ارزیابی شود.

گفتار درمانی میتواند در مراکز درمان یا در منزل خود بیمار با توجه به شرایط و خواست خود بیمار انجام شود. در این مقاله به تعریف اختلالات گفتار درمانی و هزینه خدمات گفتار درمانی در منزل می پردازیم‌. 

تعریف گفتار درمانی

آسیب شناسی گفتار و زبان که به آن گفتار درمانی گفته می‌شود، در واقع رشته ای از علوم توانبخشی محسوب می شود. در این رشته متخصصانی وجود دارند که به بررسی و تشخیص و درمان هرگونه اختلال در گفتار، زبان و حتی بلع افراد از سنین کودک تا بزرگسال می پردازند. عده ای گفتار درمانی را با روانشناسی اشتباه می گیرند در حالیکه بسیار متفاوت هستند. آسیب شناس گفتار و زبان، اصطلاحی است که برای فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی به کار می‌رود.

گفتار با زبان چه تفاوتی دارد؟

در زمان حرف زدن، قسمتی از فرآیند در مغر رخ می دهد (مانند انتخاب نوع کلمات، نحوه جمله بندی و) این قسمت ذهنی را زبان می گویند.

گفتار بخشی است که باعث تولید صوت و کلمه می شود و به وسیله ریه، حنجره، لب و زبان اتفاق می افتد.

خدمات گفتار درمانی شامل چه چیزهایی هستند؟

متخصصان درمانگر به بررسی، تشخیص و درمان هرگونه اختلال در زمینه تکلم، گفتار اشخاص می پردازند. این اختلالات بسیار متنوع هستند و برای درمان هر کدام راهکار متفاوتی وجود دارد.

فواید گفتار درمانی برای کودکان درگیر با تاخیر در صحبت

کودکان معمولاً در سن ۱۲ماهگی کم کم شروع به استفاده از کلمات می کنند و وقتی به سن ۲سالگی رسیدند حتی می توانند جملاتی را نیز بسازند. در سن ۶ سالگی کودکان تقریباً بسیاری از کلمات و جملات جدید را به راحتی می آموزند.

در بین کودکان که با تاخیر در شروع حرف زدن و ساخت جمله مواجه هستند دیده شده با استفاده از خدمات گفتار درمانی به خصوص در سن کم و طلایی آن به راحتی مشکل آنها حل می شود.

به بعضی از اختلالات گفتاری در ادامه اشاره شده است.

مشکل در تلفظ کلمات

اغلب کودکان و حتی بزرگسالانی که نوک زبانی صحبت می کنند، اعتماد به نفس کمی دارند و افراد خجالتی حتی منزوی هستند. درمانگر های متخصص برای هر اختلال صدا و گفتار، تمرین و فعالیت خاصی دارند که با استفاده از آن، اختلال رفع خواهد شد.

اختلال لکنت

در سن ۲تا۶ سالگی، اختلال لکنت و گرفتگی زبان در بسیاری از کودکان بدون دلیل خاصی نسبتا شایع است. اگر این اختلال درمان نشود، تا بزرگسالی نیز همراه او خواهد بود. والدین باید این اختلال را جدی گرفته و فرصت طلایی درمان را از کودک خود دریغ نکنند و با مراجعه به مراکز گفتار درمانی نسبت به رفع آن اقدام کنند.

سکته مغزی و آسیب های ناشی از بیماری های مغزی

متاسفانه سکته مغزی و آسیب های ناشی از آن، باعث اختلال در گفتار افراد مسن می شود. این افراد باید حتما برای درمان به موقع مخصوصا در ۶ ماه اول اقدام کنند. خدمات گفتار درمانی به بهبود آن ها کمک فراوانی می کند.

ناتوانی و ضعف در بلع و غذاخوردن

در کودکان و افراد بزرگسال اختلالات بلع به علت ضعف عملکردی عضلات دهان و گلو اتفاق می افتد. برای رفع این مشکلات حتما باید به متخصص درمان یا آسیب شناس گفتار و درمان مراجعه کرد.

مشکل در شنوایی

بعضی افراد بعد از مراجعه به متخصص شنوایی، متوجه کم شنوایی و یا ناشنوایی خود یا کودک می شوند. متخصص گفتار درمان بعد از تجویز سمعک و یا قرار دادن دستگاه کاشت حون برای فرد، به تربیت شنوایی و خدمات گفتار درمانی می پردازد.

اختلال در صوت و صدا

صدا در انسان به وسیله حنجره و تارهای صوتی تولید می شود. گاهی در اثر بیماری های قسمت حنجره و یا ارتعاش نامناسب تارهای صوتی، صدای شخص کیفیت مطلوبی ندارد. از جمله اختلالات صوتی می توان صدای گرفته، صدای خشن و صدای مشابه به صدای مردان و یا ن نام برد. برای حل این مشکلات، باید به متخصص درمانگر مراجعه کرد. درمان این اختلالات در گفتار درمانی توسط جراحی، دارو و یا صوت درمانی قابل انجام است.

بیماری های نیازمند به گفتار درمانی

بیماران مبتلا به اوتیسم، فلج مغزی، شکاف در قسمت کام و لب، پارکینسون و برای حل اختلالات گفتاری نیاز به مراجعه به کلینیک های گفتار درمانی دارند. متخصص درمانگر بسته به اختلال فرد مراجعه کننده، باید با مشاغل مختلفی همچون متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال، روانشناس، معلم مدرسه و ارتباط برقرار کند تا بهترین درمان حاصل شود.

زمان مناسب مراجعه به متخصص درمانگر

بسته به سن فرد و نوع اختلالی که با آن درگیر است، زمان مراجعه برای خدمات گفتار درمانی متفاوت است. اما برای اینکه درمان مشکلات گفتار و زبانی فرد به بهترین شکل و به سرعت اتفاق بیفتد، نباید از زمان طلایی درمان غافل شد. به طور مثال فرد مسنی که در اثر سکته مغزی قدرت تکلم خود را از دست داده بهترین زمان مراجعه برای خدمات گفتار درمانی، ۶ ماه پس از بیماری است. اگر این خدمات سریعتر در اختیار فرد قرار گیرند بهبودی سریعتر اتفاق می افتد.

وظایف گفتار درمان

  • توانایی تشخیص درست اختلال، درمان آن و حتی پیشگیری از مشکلات زبان، بیان، ارتباط و یادگیری در افراد
  • کمک به درمان مشکلات بلع و غذاخوردن فرد
  • تشخیص منشاء مشکلات و اختلالات به وسیله آزمون ها و تست های استاندارد
  • تنظیم درست جلسات گفتار درمانی متناسب با نیاز فرد دارای اختلال
  • استفاده از وسایل و ابزارهای مناسب برای کمک به درمان مخصوصاً در کودکان. وسایلی مانند نی های رنگی، مسواک های موزیکال و

تحصیلات مرتبط با گفتار درمانی

متخصصان درمانگر زمانی اجازه دارند که مجوز مطب خصوصی بگیرند که در رشته گفتار درمانی در مقطع های کارشناسی، ارشد و دکترا درس خوانده باشند. همچنین باید به مدت ۵سال در کلینیک ها و بیمارستان ها و یا مدارس استثنایی طرح کارورزی انجام داده باشند.

هزینه گفتار درمانی

برای درمان اختلالات گفتاری و زبانی در موسسات گفتار درمانی از ابزارهای متنوعی استفاده می‌ شود. برای تشخیص نوع اختلال، تست ها و آزمون های متنوعی طراحی شده است. این آزمون ها با کمک به تشخیص درست مشکل فرد، باعث کوتاه شدن طول دوره درمان نیز می شوند. حتی ممکن است باعث شوند که طول دوره از چند سال به چند ماه کاهش یابد.

از جمله عواملی که باعث کاهش طول دوره و تعداد جلسات می شوند، می توان توجه و استفاده از زمان طلایی درمان نام برد. در واقع با مراجعه در زمان مناسب به متخصص درمانگر، فرد سریع تر بهبود می یابد.

خوشبختانه ایران رتبه بالایی در خاورمیانه و حتی جهان از نظر خدمات گفتار درمانی دارد. هم اکنون حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ شخص در حال فعالیت بوده و دارای مجوز گفتار درمانی هستند. برای هر جلسه استفاده از خدمات گفتار درمانی باید حدود ۴۴ هزار تومان پرداخت شود. این مبلغ برای میانگین خدمات مختلف تعیین شده است. به طور کلی هزینه هر جلسه بسته به اینکه چند خدمت ارائه شده متفاوت می شود. متاسفانه بیمه های پایه و بیمه های تکمیلی از خدمات گفتار درمانی حمایت نمی کنند و هزینه آن بر دوش خانواده ها است.

هزینه گفتار درمانی در منزل

خدمات گفتار درمانی بسته به مکان برگزاری جلسات، مدت زمان و تعداد جلسات، نوع اختلال متفاوت خواهد بود. برای کاهش هزینه ها، خانواده ها به کلینیک ها و درمانگاه های خصوصی مراجعه می کنند تا هزینه ای کمتر نسبت به ارائه خدمات در منزل یا مطب  خصوصی دریافت کنند. در صورتیکه زمان جلسه طولانی تر شود، قیمت ارائه خدمات نیز متفاوت خواهد شد. بسته به نوع اختلال نیز، قیمت خدمات فرق خواهد داشت. برای درمان اختلالات ساده تر هزینه کمتری گرفته می شود تا مشکلاتی که به درمان های چند گانه نیاز است.

موسسه فرزندان برتر در صفحه مقالات مرتبط با گفتار درمانی کودکان تمام مقالات مرتبط با گفتار درمانی کودکان و اختلالات گفتاری را دسته بندی کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر به این صفحه مراجعه کرده

هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکان


مطالبی که در آن ها به تفصیل به اختلالات گفتار و زبان کودکان صحبت شده و صد البته به پرسش های مادران و پدران عزیز نیز پاسخ داده شده است.

در قسمت پائین به تفصیل درباره بازی های مناسب گفتار درمانی صحبت می کنیم تا شما با تمامیت این موضوع آشنایی بیشتری پیدا کنید. 

باز نیز تاکید می کنیم که این اطلاعات فقط برای راهنمایی خانواده های گرامی است و به منظور آشنایی بیشتر خانواده ها با مقوله گفتار درمانی نوشته شده است و هیچگونه تضمینی بر درمان خودسرانه از طرف والدین نیست.

حتما کودک خود را قبل از هر چیزی به یک مشاور خبره در این زمینه برده و مسئله را با آنها در میان بگذارید. چون از هر کودکی به کودک دیگر اختلال گفتار و درمان آن متفاوت است.

بازی های گفتار درمانی

در این مطلب به بازی های گفتار درمانی پرداخته شده است. تا با استفاده از این روش ها در منزل توسط والدین، کودکان شروع به حرف زدن کنند. نقش والدین برای گفتار درمانی بسیار پررنگ و موثر است.

اشتباهات تلفظی در کودکان

تکامل نیافتن بعضی واژه ها و آوا ها در ساختار زبانی کودک باعث شده که او در تلفظ بعضی کلمات دچار مشکل شود. بسته به سختی تلفظ کلمه، زمان می برد که کودک بتواند آنها را خوب ادا کند.

حتماً شنیده اید که بسیاری از کودکان به جای کلمه سیب زمینی، دیب دمینی می گویند. یکی از دلایل آن سخت بودن تلفظ حرف س برای کودک است و او حرف دال که تلفظ راحت تری دارد جایگزین می کند.

یکی دیگر از دلایل اشتباهات تلفظ کودک این است که والدین در برابر شنیدن تلفظ اشتباه کلمات او را تنبیه، مسخره و حتی تشویق می کنند که اثر مع دارد.

برای اینکه کودک سریعتر زبان باز کند، می توان با خانواده های مختلف به خصوص پر جمعیت رفت و آمد کرد و یا محرک های محیطی شنیداری و گفتاری او را افزایش داد. می توان با آموزش شعر خوانی نیز دایره لغات او را افزایش داد.

در ادامه بازی های گفتار درمانی که در منزل قابل انجام است، ذکر گردید.  والدین می توانند با انجام این بازی ها با کودک خود، نقش موثری در درمان اختلالات گفتاری کودک داشته باشند.

۱- کم کردن دیدن تلویزیون و بازی های کامپیوتری

تحقیقات مختلف اثبات کرده اند که دیدن مداوم برنامه های تلویزیون و بازی با گوشی و کامپیوتر، تاثیر منفی بر حرف زدن کودک دارد. حتی گاهی جز عوامل اصلی تاخیر صحبت کردن کودکان به شمار می روند.

 کودک نیاز دارد تا به مفهوم ارتباط پی ببرد. برای برقراری ارتباط حداقل به دو نفر نیاز است. این دو شخص برحسب هر دلیلی با یکدیگر صحبت می‌ کنند. دیدن برنامه های تلویزیونی و انجام بازی های کامپیوتری کمکی به آموزش مفهوم ارتباط نمی کند. حتی ممکن است باعث آموزش غلط این مفهوم شوند.

 تماشا تلوزیون و انجام بازی های کامپیوتری، ارتباط بین دو شخص نبوده و فقط شامل یک نفر است. برای شکل گیری درست ارتباط پیشنهاد می شود کودک با اطرافیان و والدین زیاد صحبت کرده و به بازی های غیر موبایلی بپردازد.

۲- حرف زدن زیاد والدین با کودک

وقتی کودک در محیطی قرار گیرد که از کلمات زیادی استفاده می شود، سریع تر شروع به صحبت می کنند. این گفت و گو ها زمانی کارآمد خواهند بود که بی هدف و معمولی نباشند. والدین می توانند زمانی که کودک مشغول بازی است کنار او نشسته و با بیان کودکانه با او حرف بزنند، ولی باید صحبت آنها در سطح کودک و یا مقداری بالاتر باشد.

۳- نسبت به وضعیت گفتاری کودک، والدین صحبت کنند

زمانی که کودک هیچ حرفی نمی زند، والدین باید به شکل یک کلمه، یک کلمه یا دو کلمه دو کلمه با او شروع به حرف زدن کنند. به طور مثال بگویند: سر، سر مامان، آب، آب می خوای؟ زمانی که کودک به صورت دو کلمه ای حرف می زند، والدین باید به شکل دوکلمه ای و سه کلمه ای با او حرف بزنند.

 توجه به این نکته نیز ضروری است که زمان حرف زدن باید سطح واژگان و کلمات منتخب در سطح کودک و یا بالاتر از او باشند. حتماً موضوعی انتخاب شود که برای کودک جذابیت دارد.

۴- دنبال کردن علاقه کودک

زمانی که والدین مشاهده می کنند که برای کودک یک عکس در یک کتاب جذاب است می توانند در این مورد با او صحبت کنند. به طور مثال اگر درباره یک حیوان کنجکاو شد، می توان عکس های دیگری از آن را به او نشان داد، سپس درباره آن با کودک صحبت کرد.

 ولی باید توجه کرد که کودک به آن علاقه نشان می دهد یا خیر. حتما در این مورد باید علاقه کودک در نظر گرفته شود، در غیر این صورت کودک راغب نخواهد بود. والدین می توانند زمانیکه کودک در حال حمام، غذاخوردن و یا رفتن به پارک است با او حرف بزنند که زمان بسیار مناسبی است.

والدین برای تاثیر بیشتر تمرینات می توانند آن ها را در فضای سرگرم کننده و بازی گونه انجام دهند تا بر کودک اثر بیشتری بگذارد.

پس با پیدا کردن موضوع مورد علاقه کودک و اجرای آن در قالب یک بازی بر روند گفتار درمانی بسیار موثر است. والدین می توانند با عروسک های کودک بازی کنند یا شکلک در آورند و هر کاری که باعث می شود کودک با بودن شما علاقه نشان دهد.

 ایراد گیری از نحوه صحبت کودک بسیار اثر منفی بر روند درمانی کودک دارد. حتی باعث کاهش اعتماد به نفس کودک شده و در نهایت ممکن است کودک منزوی و گوشه نشین شود. بهترین راه این است که تلفظ درست کلمات را در قالب یک جمله بدون سرزنش گفته شود.

۵- کتاب خواندن برای کودک

کتاب خواندن برای کودک یکی از روش هایی است که باعث می شود کودک شروع به حرف زدن کند. این روش حتی برای سنین پایین تر نیز مناسب است و می توان با عکس های کتاب موضوع جذابی تعریف کرد.

بازی درمانی

بازی درمانی روش جدیدی است که امروزه برای درمان اختلالات کودکان به کار گرفته می شود. بازی درمانی باعث شده که کودک بتواند مشکلاتش به راحتی حس کند.

این نوع روش باعث می شود که از طریق بازی مشکلات و احساسات بد کودک به نمایش درآید. به طور مثال دیده شده در کودکانی که بی قرار و حواس پرت هستند، این درمان باعث شده که تنش آنها کاهش یابد.

 متخصص درمانگر با استفاده از یک موقعیت بازی کمک می کند که ترس و استرس کودک بروز پیدا کند، و با تحلیل رفتار،اعمال و گفتارش درمان را انجام می دهد.

چند بازی و تمرین برای گفتار درمانی کودکان در منزل تهیه شده است که در ادامه ذکر شده است.

۱- استفاده از بازی کلمات

پرسیدن سوالاتی مانند موارد زیر از کودک، کمک کننده برای بهبود روند درمانی می شود.

  • الان دوس داری چه خوراکی بخوری؟
  • اگر میشد یک وسیله از فروشگاه هدیه بگیری چی بود؟

این قبیل سوالات باعث شروع یک گفت و گوی خاص بین کودک و والدین می‌شود که کودک شروع به حرف زدن می کند.

۲- تمرین با استفاده از آینه

با استفاده از آینه کودک متوجه طرز استفاده از دهان برای ادای درست تلفظ کلمات می شوند. بسیاری از کودکان طرز صحیحی تلفظ کلمات را نمی دانند. کودک می تواند در مقابل آینه حرف بزند و ببیند برای ساخت یک صدای خاص چگونه دهان خود را حرکت دهد.

 والدین می توانند همراه کودک در مقابل آیینه بایستند و به تولید صدا بپردازند. از این طریق تفاوت ها به کودک آموزش داده می شود.

۳- بازی لی لی

بازی لی لی سبب می شود که هر کلمه توسط کودک ۹بار تکرار شود‌. در این بازی یک زمین که دارای ۹ خانه یا شماره است رسم می شود. باید با هر بار بازی کودک، والدین یک کلمه انتخاب کنند و به فرزند خود بگویند که با هر پرش آن را تکرار کند و به بازی بپردازد.

 برای دور بعدی بازی کلمه ای دیگر انتخاب می شود. در این بازی باید کلمات کمتر انتخاب شود و کم کم به تعداد آن ها افزوده شود. زمانی که کودک توانست این بازی را درست انجام دهد می توان برای تقویت اعتماد به نفس او، کادویی به او داده شود و او را شاد کرد.

۴- توپ بازی

در این بازی که به استپ هوایی نیز معروف است، باید والدین توپ را برای فرزند خود پرتاب کنند و در این حین، او این کلمه را تکرار نماید. این بازی یکی از روش های مرسوم برای گفتار درمانی است.

۵- پیاده روی

والدین می توانند زمانی که با کودک می خواهند مسیری را طی کنند، یک بازی با کودک انجام دهند. در زمان راه رفتن یک کلمه انتخاب کرده و زمانی که کودک آن را درست ادا کند به سوی مسیر حرکت کرد.

اگر این بازی را والدین زمانی استفاده کنند که در حال رفتن به پارک یا مسیرهای جذاب هستند، کودک علاوه بر بازی که انجام می دهد می تواند به ورزش ماهیچه ای دهان نیز بپردازد.

۶- ساخت حباب

در این روش کودک بادکنک را باد می کند، این بازی باعث کنترل تنفس می شود. هم چنین عضلات تمام صورت و لب ها بهتر می شوند.

۷- انجام ساز دهنی

این هنر باعث می شود که کنترل نفس بهتر شود. اگر والدین می بینند که کودک آنها در کنترل نفس دچار ضعف است می توانند از او بخواهند که با زدن صدای قوی تر باعث بهبود آن شود.

۸- استفاده از خوراکی شیرین همچون بادام زمینی

یکی دیگر از روش های گفتار درمانی که کودک نیز به آن علاقه فراوان دارد، این است که از یک خوراکی شیرین همچون بادام زمینی استفاده گردد. در این حالت این خوراکی خوشمزه به اطراف دهان کودک زده می شود تا او بتواند آن را با لیس زدن بخورد. این بازی سبب می شود که زبان حرکت کند.

۹- استفاده از کتاب برای درمان گفتار کودک

والدین می توانند برای کودک خود که توانایی خواندن دارد، کتاب مناسب سن آنها را بخرند که به مطالعه این کتاب ها بپردازد. مطالعه کتاب باعث می شود که کودک کلمات جدیدتر را بیاموزد و همچنین دیگر کلمات که یاد گرفته برای او تکرار گردد.

۱۰- فعالیت های مداخله زبانی

متخصص گفتار درمانی برای تقویت مهارت های زبانی کودک از کتاب، تصاویر و اشیا کمک می گیرد. برای بهبود مهارت های زبانی کودک از او می خواهد بعضی کلمات را تکرار نماید.

۱۱- درمان تحرک مفصلی

در این تمرین به کودک در قالب بازی سرمشق های درستی از جملات می دهد. برای برقراری ارتباط با این تمرین و بازی حتما باید متناسب با سن کودک کلمات انتخاب شوند. درواقع با این بازی کودک یاد می گیرد چگونه زبانش را برای تولید بعضی صداها حرکت داد.

۱۲- بازی بله و خیر

والدین باید در موقع صحبت با کودک خود توجه کنند که حتما از واژگانی استفاده گردد که مناسب کودک و حتی بالاتر از سن او باشند. انجام بازی بله و خیر نیز کمک زیادی به کودک در گفتار درمانی می کند.

استفاده از یک جعبه پر از اشیاء نیز فکر جالبی است. در این بازی یکی از انها را بر می دارد و درباره آن به والدین توضیحاتی می دهد و صحبت می کند.

۱۳- بازی با دوستان همسن و سال

در این بازی یک دایره توسط کودک و دوستان او باید تشکیل گردد. یک جمله انتخاب کرده و به یکی از دوستان بگویید و از آنها بخواهید آن را به نفر بعدی منتقل کنند. آخرین نفر باید همان جمله را بلند تکرار کند.

در آخر توصیه می شود به والدین از عجله برای گفتار درمانی کودک جداً پرهیز کنند. لازمه این مسیر صبر و مثبت اندیشی است. وقتی کودک با همدردی والدین مواجه می شود روند درمانی او سرعت می یابد.

بازی های گفتار درمانی کودکان


کودک سان به تلاش تیم درمانگران و مشاورین خود، مقالات، پرسش ها و نکات فراوانی برای خانواده های عزیز گردآوری کرده است. اما با توجه به تقدم و تاخر مقالات، پیشنهاد می کنیم قبل از هرچیز ابتدا به ساکن "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید و سپس دنباله این مقاله را ادامه دهید.

گفتار درمانی کودک دو ساله

به تمارین و فعالیت هایی که برای تشویق و یادگیری کودک به کار گرفته می شود اصطلاحا  گفتار درمانی می گویند. در این مقاله به بررسی گفتار درمانی کودک دوساله می پردازیم. این تمارینی که در ادامه ذکر شده باید توسط والدین در منزل با کودک کار گردد. این فعالیت ها بیشتر در پیشگیری این اختلال نقش دارند.

کودک در سن یک سال و نیم می تواند حدودا 20 کلمه حرف بزند. با رسیدن به سن دو سالگی این واژگان به 50 کلمه می رسد. در این سن ترکیب دو جمله جز توانایی های کودک محسوب می شود. دستورات دو جمله ای را به راحتی می تواند استفاده کند برای مثال لباست را بردار و در اتاق بگذار.

به طور کلی کودک با افزایش سن توانایی های گفتاری کودک افزایش می یابد، در صورت مشاهده عدم توانایی کودک حتما باید والدین آن را جدی بگیرند.

پیشنهاد می شود که حتماً برای درمان درست و به موقع به متخصص درمانگر مراجعه شود. در صورتی که در زمان مناسب برای درمان این اختلال اقدام نشود، ممکن است از سن طلایی برای بهبود گذشته و نتیجه درمانی مطلوب حاصل نگردد.

روش های گفتار درمانی کودک دو ساله در منزل را به این ترتیب می توان ذکر کرد:

دادن الگوی گفتاری مناسب به کودک توسط والدین

بهترین کمکی که پدر و مادر می توانند به کودک خود بکنند این است که در زمان حرف زدن از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنند. زمانی که کودک با جملات ساده صحبت شود، او منظور کامل صحبت ها را متوجه شده و تمایل دارد که این کلمات و جملات را تکرار کند.

تهیه ی آلبومی از تصاویر بریده شده

ساخت آلبوم از تصاویر مورد علاقه کودک، یکی از روش های گفتار درمانی در منزل است. می توان درباره ی این تصاویر با کودک حرف زد  و حتی می توان آنها را دسته بندی نمود. مثلاً حیوانات، گیاهان و لباس ها و والدین می توانند عمداً یک عکس را در گروه نامناسب قرار دهند و درباره آن با کودک حرف بزنند. حتماً از کودک باید خواسته شود در این بازی سهیم شود.

کمک به کودک برای درک کلمات پرسشی

والدین باید در بازه زمانی مختلف بازی هایی طراحی کنند و از این طریق از او سوال کنند. برای طراحی سوال باید این نکته در نظر گرفته شود که کودک قادر است به این پرسش ها پاسخ دهد. با گذشت زمان می توان سوالات را سختر انتخاب کرد. نمونه ای از این سوالات این است. تو دختر هستی؟ تو دست داری؟

تکرار و گسترش دادن گفتار کودک

یکی از اشتباهاتی که والدین مرتکب می شوند در زمینه گفتار درمانی کودک، این است که از جملاتی استفاده می کنند همچون، جمله ات را کامل بگو، دقیقاً منظورت چیست؟ درست صحبت کن.

 استفاده از چنین جملاتی، کاری بسیار غلط بوده و اثر مخربی بر گفتار کودک دارد. پدر و مادر باید با لحن طبیعی خود آنچه که از کودک انتظار دارند رعایت کند را بگویند.

 گسترش و تکمیل گفتار کودک توسط والدین باعث آموزش او می شود تا جملات را کامل ادا کند. پس تکرار کردن جملات کودک و گسترش دادن آن بسیار کمک کننده خواهد بود. مثل وقتی گفت آب، والدین باید بگویند آب؟ آب می خوای؟ آب خنک می خوای؟ برات بیارم؟

استفاده والدین از گفتار کودکانه

والدین باید در صورتی از گفتار کودکانه استفاده کنند که می خواهند پیامی را به کودک انتقال دهند. یعنی کودک هنوز قادر به درک ادبیات سن افراد بزرگسال را نیست.

 در صورتی که برای جلب توجه و بدون دلیل از گفتار کودکانه استفاده شود نه تنها کودک قادر نیست کلمات جدید را بیاموزد بلکه باعث شده که این نوع حرف زدن را نیز تکرار کند.

خواندن شعر ساده برای کودک

والدین می توانند با استفاده از آهنگ ها و شعرهای ساده کودک را در درمان گفتار درست کمک کنند. با تکرار قافیه شعر، کودک تشویق می شود که در این بازی گفتار درمانی، همراهی کند.

آشنا کردن کودک با وسایل مختلف

وسایل مختلف را پدر و مادر می توانند در کنار کودک قرار دهند و درباره آنها با او حرف بزنند، به طور مثال این عینک، من عینک به چشم هام می زنم.

نکته ای که در درمان گفتار درمانی بسیار اهمیت دارد زمان طلایی برای درمان حرف زدن کودک است. چنان چه والدین متوجه شدند کودک آنها مانند سایر هم سن و سالانش صحبت نمی کند. نباید فرصت را از دست بدهند. مشاوره و مراجعه به متخصص درمانگر برای درمان کودک ضروری است تا روند درمانی کاملا فراهم شود.

 متخصصان درمانگر، با استفاده از روش ها و فعالیت هایی که انجام می دهند، باعث می شوند صحبت کردن کودک درست شود.

پیشنهاد می کنیم برای درک بهتری از اختلالات گفتاری مقالات مرتبط که در قسمت پائین آورده شده است را نیز مطالعه بفرمائید.

 

گفتار درمانی کودک 2 ساله


مقالات مرتبط با اختلالات گفتار و گفتار درمانی که توسط تیم کودک سان نوشته شده است همگی دارای تقدم و تاخیری در ارائه مطالب هستند به همین دلیل پیشنهاد می کنیم برای درک بهتر از اختلالات گفتار مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی را ابتدا به ساکن مطالعه فرمائید.

گفتار درمانی کودک سه ساله

در بعضی کودکان سه سال دیده شده که در موقع صحبت کردن واضح و درست حرف نمی زنند. برای اینکه دیگران متوجه منظور صحبت های کودک شوند، والدین باید آن را معنی نمایند. پیشنهاد می شود در صورت مشاهده این علائم، در بحث درمان کوتاهی نشود. در این مطلب به گفتار درمانی کودک سه سال می پردازیم

خدمات گفتار درمانی برای کدام کودک ضروری است؟

وقتی که یک کودک به سن یک سالگی رسید، آغاز حرف زدن او به شکل تک کلمه ای خواهد بود. با بزرگتر شدن و رسیدن سنش به یک سال و نیم، کلمات بیشتری در گفتار به کار می برد. دو سالگی سنی است که یک کودک می تواند جملات دو کلمه ای را بیان کند. با رشد کودک کلمات و جملاتی که به کار می برد، افزایش می یابد‌.

رشد زبانی کودک در هر سنی با علائمی قابل درک است. والدین حتما باید با توجه به این علائم متوجه شوند که کودک دچار مشکل گفتاری شده است. به طور مثال کودکی که به سن دو سالگی رسیده است ولی حتی نمی تواند تک کلمه نیز بگوید، حتما باید توسط متخصص درمانگر ویزیت گردد.

پرورش زبان کودک سه سال

یک کودک با سن سه سال، از زبان برای رسیدن به هدف های مختلف استفاده می کند. در سه سالگی، کودک بیشتر برای توضیح و اظهار نظر از کلمات بهره می گیرد. (مثلا من یک ماشین آبی دارم).

کودک در این سن قادر است که رابطه بین اشیا را توضیح دهد. حتی می تواند از حروف اضافه همچون کنار، زیر و بالا، برای توضیح مکان ها و اطراف استفاده کند.

در بیان احساسات و حالات منفی نیز توانا می شود. گفته شده که کودکانی که در سن سه سالگی قرار دارد، می توانند در روز ۴۰۰ سوال مختلف بپرسد.

 تعریف یک داستان یا حادثه با استفاده از چندین جمله کنار هم، از دیگر توانایی هایی است که کودک در این سن به آن دست پیدا می کند.

در موارد بسیاری دیده شده کودک در سن سه سالگی، با استفاده از زبان در حد نیاز به توضیح بازی های تخیلی که انجام داده می پردازد. وقتی کودک سه ساله می شود، کلماتی که می تواند استفاده کند به ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ کلمه می رسند.

 او به کلمات در این سن علاقه فراوان دارد. از ۳ تا ۵ جمله در سه سالگی کودک می تواند در گفتار خود به کار ببرد. یک کودک سه سال قادر به پاسخ گویی سوالات ساده بوده و می تواند اسم و فامیل خود را راحتی بیان کند.

در این سن اشکال در تلفظ کلمات دیده می شود. زمانی جای نگرانی است که نیمی از کلماتی که کودک می گوید دیگران متوجه نمی شوند. در این صورت بحث درمان بسیار جدی باید پیگیری شود.

کمک والدین به گفتار درمانی کودک سه سال

پدر و مادر کودک تاثیر زیادی در رشد زبان و گفتار کودک دارند. نقش اطرافیان کودک بر نحوه صحبت کردن او بر کسی پوشیده نیست.

نوع کلمات و گفتاری که دیگران انتخاب می کنند ممکن است باعث الگو گفتاری کودک شوند. برای کمک به ارتقا گفتار کودک والدین می توانند در زمان انجام امور با او حرف بزنند و برای او کتاب های متناسب با سن بخوانند.

همانطور که گفته شد کودک سه ساله عاشق حرف زدن است، والدین با توجه به این نکته می توانند با حوصله و صبر به حرف های کودک گوش دهند. گوش کردن با تمرکز باعث رشد باورها و نگرش های کودک می شود.

راه دیگر این است که حتما درباره موضوعات مختلف از کودک نظر خواهی شود و به پاسخ او توجه کرد. زمانی که والدین به حرف های کودک توجه کنند کودک اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کند.

پرسیدن سوال از کودک باعث تقویت مهارت فکر کردن می شود. ابتدا می توان از سوالات کوتاه که پاسخ بله و خیر دارند شروع کرد، سپس سوالاتی پرسید که نیاز به توضیح بیشتری دارند. مثال یک داستان درباره حیوانات برای او بخوانید و از او سوالاتی همچون موارد زیر بپرسید:

  • کدام بخش از داستان را دوست داشتی؟
  • کدام حیوان قوی تری بود؟
  • اگر جای قهرمان داستان بودی چه میکردی؟
  • این سوالات باعث می شود کودک بیشتر حرف بزند.

گفتار درمانی کودک 3 ساله


کودک سان مقالات فراوانی در این زمینه تهیه کرده است که مقاله گفتار درمانی کودک 4 ساله نیز از سری این مقالات است. پیشنهاد می کنیم در ابتدا مقاله "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید سپس به این مقاله بازگردید.

گفتار درمانی کودک ۴ سال

آموزش گفتار کودک به وسیله متخصصان گفتار و زبان که به آسیب شناسان زبان معروف هستند، تصحیح می شود. این درمانگران متخصص با استفاده از شیوه های نوین سبب درمان اختلالات گفتاری کودک به شکل مستقیم یا غیر مستقیم می شوند. در این مطلب به گفتار درمانی کودکان ۴ سال پرداخته شده است.

کودک که به سن ۴ سالگی رسید باید مهارت های گفتاری در زمینه شنیدن و درک کردن ، صحبت کردن به دست آورد که به آنها اشاره می کنیم.

مهارت های گفتاری در زمینه شنیدن و درک کردن

کودک که به سن ۴ سال رسید می تواند لغات که مربوط به ترتیب هستند را درک کند، همچون اولین، بدی، قبلی، آخرین و

در این سن کلمات مربوط به زمان به راحتی برای او قابل فهم است مانند دیروز، امروز، فردا. کودک قادر است به درخواست های دو جمله ای پاسخ دهد مانند، لباست را بردار، به حمام برو.

عمل کردن به دستورات و تمارینی که توسط والدین و مربی گفته می شود برای کودک قابل انجام است. همچون روی کاغذ یک مربع بکش. 

به طور کلی ۴ سالگی برای کودک در زمینه درک کردن و شنیدن به جایی رسیده است که بیشتر مواردی را که می شنود، می تواند به راحتی بفهمد و درک کند.

مهارت های گفتاری در زمینه صحبت کردن

یک کودک ۴ ساله قادر است تمام صداها را در هنگام حرف زدن بیان کند، گاهی ممکن است در ادا برخی صداها دچار مشکل شود همچون آواهای ل، س، ر، ز، چ، ش. 

زمانی که از یک کودک ۴ ساله پرسیده شود چه گفتی، به راحتی می تواند راجع به آن حرف بزند. از دیگر مهارت های گفتاری کودک به حرف زدن بدون تکرار صداها و کلمات می توان اشاره کرد. 

 اگر از کودک در این سن خاسته شود یک داستان کوتاه و یا ادامه یک مکالمه را بیان کند، به آسانی قادر است حرف بزند. در این سن استفاده از جملاتی با بیش از یک کلمه عملکردی همچون گرفتن، بریدن و. کاملا طبیعی است.

 چنانچه والدین متوجه شوند که کودک ۴ ساله آنها نسبت به سایر هم سن و سالانش از نظر گفتار ضعف دارد، می توانند از روش هایی که در ادامه آورده شده استفاده کنند.

  • والدین می توانند درباره کلماتی همچون ( اولی، آخری، چپ یا راست) و رابطه که بین آنها وجود دارد و یا کلماتی که متضاد یکدیگر هستند حرف بزنند.
  • یکی دیگر از روش های معمول این است که درباره یک موضوع توضیح مختصری داده شود و کودک درباره آن حدس زده و شروع به حرف زدن نماید.
  • والدین با توصیف و گروه بندی مواد مختلف همچون (حیوانات، گیاهان، میوه ها) به کودک کمک کنند تا درباره جزییات و نحوه گروه بندی حرف بزند.
  • زمانی که کودک در حال حرف بوده، والدین باید تمرکز و حواس خود را به او بدهند و توضیحات او را به خوبی دنبال کنند.
  • حرف زدن و دعوت به صحبت کودک با والدین باعث می شود که کودک احساس کند تمام توجه آنها را دارد. این عمل تاثیر مثبتی بر روند درمان دارد.
  • تقویت دایره لغات کودک، یکی دیگر از روش های گفتار درمانی است. والدین می توانند کلمات جدید به کار ببرند و در موقعیت های متنوع از آنها استفاده کنند.
  • زمانیکه والدین با کنجکاوی کودک برای یک واژه مواجه شدند، او را تشویق کنند که سوال کرده تا راجع به آن با یکدیگر حرف بزنند.
  • انجام بازی که در آن از چیزهای متفاوت یا مشابه استفاده می شود، بسیار کمک کننده خواهد بود تا توجه کودک جلب شود و حرف بزند.
  • والدین باید مواردی را گروه بندی کنند و درباره این گروه بندی ها با کودک صحبت شود مثلا توپ فوتبال و توپ بسکتبال، اندازه، رنگ و . این توپ ها موضوع جالبی خواهد شد.
  • تقویت مهارت های بیانی و اجتماعی کودک در قالب بازی بر گفتار درمانی کودک بسیار موثر خواهد بود.
  • والدین می توانند از کودک درخواست هایی داشته باشند که دو مرحله ای است همچون ( لباست را از روی تخت بردار و آن را در کمد بگذار).
  • والدین می توانند از فرزند خود بخواهند برای طول روز خود فعالیت هایی را تعیین کنند و سپس درباره آنها حرف بزنند.

گفتار درمانی کودک ۴ ساله


کودکسان به همت تیم مشاورین و درمانگران مختلف، مقالات فراوانی در زمینه اختلالات گفتاری و گفتار درمانی برای خانواده های عزیز، تهیه کرده است. با توجه به پیوستگی مطالب، پیشنهاد می کنیم در ابتدا مقاله "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید سپس به این مقاله بازگردید.

گفتار درمانی کودک ۵ ساله

وقتی کودک به سن ۵ سالگی رسید قادر است به شکل روان و سلیس حرف بزند. در این سن او حتی می تواند قواعد زبان را به درستی رعایت کند. بیان احساس از طریق تغییر صدا یکی دیگر از مهارت هایی است که در این سن به دست می آید. هر چند تلفظ غلط برخی آواها همچون س یا ف طبیعی است. ما در این مطلب به مهارت های زبانی و راه های گفتاری درمانی کودک ۵ ساله اشاره می کنیم.

یک کودک ۵ ساله به حرف زدن علاقه زیادی دارد و گاه این حرف زدن طولانی باعث کلافه شدن اطرافیان نیز خواهد شد. زمانی که کودک به سن ۵ سالگی می رسد از نظر ارتباط مطالب و جمله ها و کوتاه کردن کلام تغییر زیادی می کند. این کودکان بیشتر از پاسخ های کوتاه برای حرف زدن استفاده می کنند. 

هنگام سوال کردن دقت می کنند سوالات مرتبط بپرسند و آگاهی خود را افزایش دهند. در این سن مهارت زبانی او زمانی مشخص می شود که از ساختار های اصلی دستوری در گفتار اشاره کند. آنها قادرند از حروف ربط ، زمان افعال (گذشته، حال، آینده) در حرف های خود استفاده کنند.

مهارت های زبان دریافتی

در سن ۵ سالگی کودک می تواند گفته های دیگران را بهتر درک کند. دستورات ۳ مرحله ای توسط کودک در این سن به خوبی اجرا می شود مانند (لباست را در کمد بگذار، دستت را بشور و غذایت را کامل بخور). 

به راحتی کودک معنای کلمات و روابط فضایی مانند جلو و عقب و. را متوجه می شود. از دیگر توانایی های کودک در سن ۵ سالگی می توان شناخت واحدهای پولی را نام برد.

مهارت های زبان اظهاری

زبان اظهاری در واقع مهارتی است که با استفاده از آن برای بیان افکار و خواسته ها از کلمات و جملات مناسب استفاده می شود. برای بیان این اظهارات معمولاً از جملات شش کلمه ای یا بیشتر بهره می برند. 

حروف ربط در گفتار کودک ۵ ساله برای ارتباط عبارت های مختلف و توصیف اشیا دیده می شود. حتی کودکان در این سن قادرند کاربرد و نوع اجزایی که در اشیا مختلف به کار رفته است را نیز توضیح دهند. 

زمانی که والدین متوجه شدند کودک ۵ ساله آنها در این مهارت ها دچار ضعف است برای درمان باید اقدام کنند. در ادامه فعالیت ها و تمارینی برای گفتار درمانی آمده است که نیاز است به آن ها توجه شود. 

تشویق به حرف زدن کودک

برای رشد و بهبود مهارت های زبانی کودک، باید والدین او را تشویق و حمایت کنند تا درباره احساسات، آرزوها و حتی ترس های خود صحبت کنند.

در هنگام صحبت کردن باید با پرسیدن سوالات صریح او را تشویق کرد تا حرف بزند. 

اینکه پدر و مادر از کودک بپرسند در مهد کودک روز خوبی داشتی؟ کودک با تک کلمه بله یا خیر جواب خواهد داد ولی استفاده از پرسش، امروز در مهدکودک چه کردی؟ کودک بیشتر صحبت خواهد کرد. پرسش درباره نحوه انجام یک کار باعث خواهد شد کودک بیشتر حرف بزند.

تشویق کودک به حفظ شعر، داستان و سرود

والدین می توانند کودک را تشویق کنند آیه، شعر و داستان ها را حفظ کنند تا علاوه بر زیاد شدن دایره لغت او، حافظه اش نیز قوی تر گردد. حرف زدن با زبان و گفتار کودکانه نیز کمک کننده خواهد بود. 

الگوی کلامی مناسب

والدین زمانی که می بینند کودک آنها در تلفظ کلمات دچار مشکل است نگران می شوند. با رشد و افزایش سن کودک او قادر است کلمات را بهتر ادا کند.

زمانی که کودک در سنین بالاتر نیز با این مشکل مواجه است. والدین باید هنگام حرف زدن کلمات را به آرامی و تلفظ درست و واضح بیان کنند. پدر و مادر با الگوی کلامی مناسبی که به کودک می دهند باعث بهتر شدن حرف زدن او می شوند. 

بهتر کردن محیط زندگی

کودک باید در محیطی زندگی کند که در آن بتواند به راحتی ورزش کرده و یا استراحت کند. رژیم غذایی مناسب نیز در روند درمان تاثیر خوبی دارد. کاهش استرس های محیطی نیز باعث بهبود روند درمانی خواهد شد. 

زمانیکه کودک بیش از دو ماه دچار مشکلات گفتاری بود و با این نکات بهتر نشد حتماً باید به کلینیک های خدمات گفتاری درمانی مراجعه کرد. زیرا این اختلالات اگر در آینده با کودک همراه شوند باعث مشکلات روحی و ذهنی نیز می شوند. 

گفتار درمانی کودک ۵ ساله


تبلیغات

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

جراحی هموروئید کارگاه شبکه به رنگ چادرم طراحی سایت ، سئو ،تبلیغات در گوگل سگ سیاه افسردگی مقالات ارایشی دانلود کتاب تفسیر موضوعی قرآن مکارم شیرازی آموزش آیلتس نوشدارو سلام آرمی ها به سایت Namgar خوش اومدید